نقد فیلم درخشش:شاهکاری که هنوز هم خواب رو از چشمتون می‌گیره

• مقدمه
• معرفی فیلم درخشش
  • داستان و خلاصه فیلم درخشش
  • بازیگران و نقش‌ها در فیلم درخشش
  • پشت صحنه و ساخت فیلم درخشش
  • تحلیل و نظریه‌ها در مورد فیلم درخشش
• لیست بازیگران فیلم درخشش
• بهترین آثار مشابه فیلم درخشش
• نقد کوتاه
• جمع‌بندی
• سوالات متداول

مقدمه

سلام رفقا! اگه شما هم مثل من عاشق فیلم‌های ترسناک کلاسیک هستین که هنوز هم بعد از سال‌ها مو به تن آدم سیخ می‌کنن، حتماً فیلم درخشش رو دیدین یا حداقل اسمش رو شنیدین. فیلم درخشش، اون شاهکار استنلی کوبریک که سال ۱۹۸۰ ساخته شد، یکی از بهترین‌های ژانر وحشته.

فیلم درخشش نه تنها یه فیلم ترسناک ساده‌ست، بلکه پر از لایه‌های پنهان و نمادهایی که ساعت‌ها می‌تونین در موردش حرف بزنین. بیاین با هم بریم سراغ معرفی و نقد فیلم درخشش و ببینیم چرا هنوز هم یکی از بهترین‌هاست. آماده‌این برای یه سفر ترسناک؟

معرفی فیلم درخشش

خب، اول بیاین فیلم درخشش رو معرفی کنم. فیلم درخشش بر اساس رمان استیون کینگ ساخته شده، اما کوبریک تغییرات زیادی توش داد که حتی کینگ رو عصبانی کرد!

فیلم درخشش با بازی جک نیکلسون در نقش جک تورنس، یه نویسنده الکلی که شغل نگهبانی هتل اورلوک رو تو زمستون قبول می‌کنه. همراه با زنش وندی (شلی دووال) و پسرش دنی (دنی لوید)، می‌رن به این هتل دورافتاده تو کوه‌های کلرادو.

فیلم درخشش پر از صحنه‌های iconic مثل “Here’s Johnny!” یا دوقلوهای ترسناکه. استنلی کوبریک کارگردانشه، که قبلاً فیلم‌هایی مثل ۲۰۰۱: ادیسه فضایی ساخته بود. فیلم درخشش تو سال ۱۹۸۰ اکران شد و اولش منتقدا خوششون نیومد، اما حالا کلاسیکه. بودجه‌ش حدود ۱۹ میلیون دلار بود و بیش از ۴۷ میلیون فروخت.

فیلم درخشش دو ساعت و ۲۶ دقیقه‌ست و R-ratedه. حالا فیلم درخشش رو همه با موسیقی ترسناکش و صحنه‌های روانشناختی می‌شناسن. فیلم درخشش تأثیر زیادی روی سینما گذاشت و حتی تو فرهنگ پاپ جا افتاده.

تو معرفی فیلم درخشش، باید بگم که موسیقی از وندی کارلوس و ریچل الکایند هست و صحنه‌های هتل اورلوک تو استودیوهای الستری انگلستان فیلمبرداری شد. فیلم درخشش نامزد هیچ اسکاری نشد، اما حالا تو لیست بهترین فیلم‌های تاریخه. اگه ندیدین، حتماً ببینین، اما شب تنها نباشین!

داستان و خلاصه فیلم درخشش

بیاین از داستان فیلم درخشش شروع کنیم. فیلم درخشش با مصاحبه جک تورنس برای شغل نگهبانی هتل اورلوک شروع می‌شه. مدیر هتل، استوارت اولمن، به جک می‌گه که نگهبان قبلی، چارلز گریدی، دیوونه شد و خانواده‌ش رو با تبر کشت.

جک که نویسنده‌ست و الکلی سابق، فکر می‌کنه این فرصت خوبیه برای نوشتن کتابش. همراه وندی و دنی میان به هتل. دنی قدرت “درخشش” داره، یعنی می‌تونه افکار آدما رو بخونه و آینده رو ببینه. تو هتل، دنی با هالوران، آشپز سیاه‌پوست (اسکتمن کرودرز) حرف می‌زنه که اونم قدرت درخشش داره. هالوران به دنی می‌گه هتل پر از ارواحه و اتاق ۲۳۷ خطرناکه.

تو فیلم درخشش، زمستون شروع می‌شه و خانواده تنها می‌مونن. جک کم‌کم دیوونه می‌شه، تایپ می‌کنه اما فقط “All work and no play makes Jack a dull boy” می‌نویسه. دنی تو راهروها دوقلوهای گریدی رو می‌بینه که می‌گن “Come play with us”. جک تو بار هتل با لوید بارتندر حرف می‌زنه که روحشه.

وندی متوجه دیوونگی جک می‌شه. دنی تو اتاق ۲۳۷ یه زن پیر می‌بینه که می‌خواد خفه‌ش کنه. جک می‌ره چک کنه و زن زیبا می‌بینه که تبدیل به جسد می‌شه. هالوران از فلوریدا حس می‌کنه و برمی‌گرده کمک.

تو اوج فیلم درخشش، جک با تبر حمله می‌کنه به وندی و دنی. وندی با چاقو جک رو می‌زنه، اما جک هالوران رو می‌کشه. دنی جک رو به هزارتو می‌کشونه و جک تو سرما می‌میره. وندی و دنی فرار می‌کنن.

آخر فیلم درخشش، عکس سال ۱۹۲۱ نشون می‌ده که جک تو مهمونی هتل بوده، یعنی روحش همیشه اونجا بود. داستان فیلم درخشش پر از تعلیق و وحشته، و لایه‌های روانشناختی داره. فیلم درخشش نشون می‌ده چطور انزوا آدما رو دیوونه می‌کنه. من ساعت‌ها در مورد پایان فیلم درخشش فکر کردم، واقعاً ذهن رو درگیر می‌کنه.

حالا بیشتر در مورد نمادها تو فیلم درخشش حرف بزنیم. مثلاً هزارتو نماد ذهن پیچیده جکه. یا خون از آسانسور که وحشت پنهان هتل رو نشون می‌ده. فیلم درخشش پر از جزئیات کوچیکه که بارها ببینین، چیز جدیدی پیدا می‌کنین. خلاصه فیلم درخشش ساده‌ست، اما عمقش زیاده.

بازیگران و نقش‌ها در فیلم درخشش

حالا برسیم به بازیگران فیلم درخشش. جک نیکلسون تو نقش جک تورنس عالی بود، اون نگاه دیوونه‌ش هنوز هم ترسناکه. نیکلسون قبلاً تو فیلم‌هایی مثل چیناتاون بازی کرده بود و برای فیلم درخشش، نقش رو مال خودش کرد. شلی دووال به عنوان وندی تورنس، زن ترسیده و قوی، فوق‌العاده بود.

دووال تو فیلم‌های رابرت آلتمن زیاد بازی کرده و تو فیلم درخشش، سختی‌های زیادی کشید. دنی لوید، بچه شش ساله، نقش دنی تورنس رو بازی کرد که اولین و آخرین فیلمش بود. لوید حالا معلم زیست‌شناسیه! اسکتمن کرودرز تو نقش دیک هالوران، آشپز مهربون، عالی بود و حس امنیت می‌داد.

تو فیلم درخشش، بازیگران دیگه مثل بری نلسون به عنوان مدیر هتل، فیلیپ استون به عنوان دلبرت گریدی، جو ترکل به عنوان لوید بارتندر، آن جکسون به عنوان دکتر، و تونی برتون به عنوان لری دورکین هستن. دوقلوها، لیزا و لوئیز برنز، که حالا بزرگ شدن و تو مستندها حرف می‌زنن.

بازیگران فیلم درخشش همه عالی انتخاب شدن و chemistry خوبی دارن. نیکلسون با اون لبخند شیطانی‌ش، فیلم درخشش رو به سطح دیگه برد. دووال هم با گریه‌ها و ترسش، واقعی به نظر می‌رسه. فیلم درخشش بدون این بازیگرا، اینقدر تأثیرگذار نبود.

من فکر می‌کنم نقش دنی تو فیلم درخشش خیلی مهمه، چون قدرت درخشش رو نشون می‌ده و لوید عالی بازی کرد. هالوران هم مثل mentor عمل می‌کنه. بازیگران فیلم درخشش جوایزی نبردن، اما حالا افسانه‌ان.

پشت صحنه و ساخت فیلم درخشش

پشت صحنه فیلم درخشش پر از داستان‌های جالبه. استنلی کوبریک فیلم درخشش رو تو استودیوهای الستری انگلستان ساخت، چون می‌خواست کنترل کامل داشته باشه. هتل اورلوک بر اساس هتل استنلی تو کلرادو بود، اما صحنه‌های خارجی تو اورگان فیلمبرداری شد. کوبریک ۱۲۷ take برای صحنه baseball bat با دووال گرفت که رکورد گینسه! دووال موهاش ریخت از استرس. کوبریک دووال رو ایزوله کرد تا واقعی‌تر بازی کنه.

تو ساخت فیلم درخشش، نیکلسون صحنه‌هایی رو نوشت، مثل حرف با لوید. کوبریک هزاران صفحه تایپ کرد برای “All work…”! فیلمبرداری ۵۶ هفته طول کشید، بیشتر از برنامه.

ویویان کوبریک، دختر استنلی، مستند ساخت فیلم درخشش رو فیلمبرداری کرد. آتش‌سوزی تو ست هتل اتفاق افتاد و دوباره ساختن. کوبریک با کینگ اختلاف داشت، چون تغییرات داد مثل پایان متفاوت. فیلم درخشش اولش شکست خورد، اما حالا کلاسیکه.

جالب‌ترین پشت صحنه فیلم درخشش، نظریه‌های conspiracy مثل moon landingه که کوبریک اعتراف کرده! یا تغییرات اتاق‌ها برای گیج کردن. ساخت فیلم درخشش سختی‌های زیادی داشت، اما نتیجه شاهکاره.

تحلیل و نظریه‌ها در مورد فیلم درخشش

تحلیل فیلم درخشش بی‌پایانه. فیلم درخشش در مورد انزوا، اعتیاد و خشونت خانوادگیه. جک نماد مردی که کنترل از دست می‌ده. هتل نماد گذشته تاریک آمریکاست، مثل genocide سرخپوست‌ها – هتل رو گورستان هندیا ساختن. نظریه moon landing: آپولو ۱۱ روی پیراهن دنی، فاصله ۲۳۷ هزار مایلی ماه. یا هزارتو مثل مینوتور یونانی.

تو فیلم درخشش، رنگ‌ها مهمن: قرمز برای خطر، آبی برای آرامش. عکس پایان نشون می‌ده جک همیشه بخشی از هتل بود، چرخه ابدی. نظریه Holocaust: کالوریا و ماشین جک.

فیلم درخشش پر از subliminal messageه. تأثیر فرهنگی فیلم درخشش زیاده: پارودی تو سیمپسونز، ارجاع تو Ready Player One. فیلم درخشش ژانر وحشت رو تغییر داد. تحلیل فیلم درخشش می‌گه کوبریک استاد نماده.

لیست بازیگران فیلم درخشش

• جک نیکلسون – جک تورنس
• شلی دووال – وندی تورنس
• دنی لوید – دنی تورنس
• اسکتمن کرودرز – دیک هالوران
• بری نلسون – استوارت اولمن
• فیلیپ استون – دلبرت گریدی
• جو ترکل – لوید بارتندر
• آن جکسون – دکتر
• تونی برتون – لری دورکین
• لیزا و لوئیز برنز – دوقلوهای گریدی

بهترین آثار مشابه فیلم درخشش

اگه فیلم درخشش رو دوست داشتین، اینا رو ببینین:

• فیلم دکتر خواب (Doctor Sleep) – دنباله فیلم درخشش با ایوان مک‌گرگور. توضیح: ادامه داستان دنی بزرگ‌شده. بازیگران: ایوان مک‌گرگور، ربکا فرگوسن.
• روانی (Psycho) – کلاسیک هیتچکاک. توضیح: قاتل هتل و مادرش. بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی.
• فیلم جن‌گیر (The Exorcist) – وحشت شیطانی. توضیح: دختر تسخیرشده. بازیگران: الن برستین، لیندا بلر.
• فیلم بچه رزماری (Rosemary’s Baby) – paranoia بارداری. توضیح: همسایه‌های شیطانی. بازیگران: میا فارو، جان کاساوتس.
• میسری (Misery) – طرفدار دیوونه. توضیح: نویسنده اسیر. بازیگران: جیمز کان، کتی بیتس.
• جزیره شاتر (Shutter Island) – راز بیمارستان روانی. توضیح: کارآگاه گمشده. بازیگران: لئوناردو دی‌کاپریو، مارک رافالو.
• فیلم وراثتی (Hereditary) – وحشت خانوادگی. توضیح: ارثیه تاریک. بازیگران: تونی کولت، الکس ولف.
• فیلم آمریکایی روان‌پریش (American Psycho) – قاتل سریال. توضیح: بانکدار دیوونه. بازیگران: کریستین بیل، ویلم دفو.
• فیلم فانوس دریایی (The Lighthouse) – انزوا جزیره. توضیح: دو مرد دیوونه. بازیگران: رابرت پتینسون، ویلم دفو.
• آنچه در شب می‌آید (It Comes at Night) – apocalypse خانوادگی. توضیح: اعتماد شکسته. بازیگران: جوئل اجرتون، کارمن اجوگو.

نقد کوتاه

فیلم درخشش ۹.۵ از ۱۰! کارگردانی کوبریک عالی، بازی نیکلسون legendary، اما گاهی کند. شاهکار وحشته!

جمع‌بندی

رفقا، این بود نقد کامل فیلم درخشش. از داستان ترسناک تا تحلیل‌ها، فیلم درخشش هنوز بهترینه. نظرتون چیه؟ کدوم صحنه ترسناک‌تر بود؟ کامنت بذارین و بگین، منتظرم!

سوالات متداول

• فیلم درخشش بر اساس چی ساخته شد؟ رمان استیون کینگ.
• کارگردان فیلم درخشش کیه؟ استنلی کوبریک.
• بهترین صحنه فیلم درخشش چیه؟ Here’s Johnny!
• فیلم درخشش دنباله داره؟ آره، دکتر خواب.
• چرا فیلم درخشش ترسناکه؟ روانشناختی و نمادها.