ساموئل جکسون: از کودکی سخت تا سلطان گیشه‌های هالیوود!

کودکی و جوانی: روزهای سخت ساموئل

ساموئل جکسون تو ۲۱ دسامبر ۱۹۴۸ تو واشنگتن دی‌سی به دنیا اومد، ولی دوران کودکی‌شو تو چاتانوگا، تنسی گذروند. زندگی‌ش از همون اول آسون نبود. پدرش، روی هنری جکسون، به خاطر اعتیاد به الکل از خانواده دور بود و تو کانزاس‌سیتی زندگی می‌کرد.

ساموئل تو کل عمرش فقط دو بار پدرشو دید و بعداً پدرش به خاطر الکلیسم فوت کرد. مادرش، الیزابت هریت، که کارگر کارخانه و بعدش مأمور خرید یه مؤسسه روانشناسی بود، به‌تنهایی ساموئل رو بزرگ کرد. اون کنار مادربزرگ و پدربزرگ مادری‌ش، پرل و ادگار مونتگومری، تو یه محیط پر از چالش بزرگ شد.

ساموئل تو دوران کودکی با لکنت زبان دست‌وپنجه نرم می‌کرد. می‌گه استفاده از تکیه‌کلام معروفش (که اینجا نمی‌تونم بنویسم!) بهش کمک کرد تا لکنتو کنترل کنه، هرچند هنوزم گاهی تو موقعیت‌های خاص یه کم لکنت داره.

اون تو مدارسی درس خوند که به خاطر تبعیض نژادی، سیاه‌پوستان و سفیدپوستان جدا بودن. بااین‌حال، همیشه تو درس‌هاش خوب بود و از دبیرستان ریورساید تو چاتانوگا فارغ‌التحصیل شد.

تو جوانی، ساموئل جکسون به زیست‌شناسی دریایی علاقه داشت و رفت کالج مورهاوس تو آتلانتا تا این رشته رو بخونه. ولی یه اتفاق مسیر زندگیشو عوض کرد: به پیشنهاد دکترش برای کمک به لکنت زبان، تو یه گروه تئاتر محلی شرکت کرد.

این تجربه باعث شد عاشق بازیگری بشه و رشته‌شو به نمایش تغییر بده. تو همون کالج بود که تو جنبش‌های حقوق مدنی سیاه‌پوستان فعال شد. حتی یه بار به خاطر اعتراض به تبعیض نژادی تو کالج، با چند نفر از دوستاش اعضای هیئت‌مدیره رو گروگان گرفتن! این نشون می‌ده از همون موقع روحیه مبارزه‌طلبانه‌ای داشت.

شروع حرفه: از تئاتر تا هالیوود

حرفه بازیگری ساموئل جکسون از تئاتر شروع شد. بعد از فارغ‌التحصیلی تو سال ۱۹۷۲، تو نمایش‌های آف‌بردوی مثل Mother Courage and Her Children و A Soldier’s Play بازی کرد. تو همین دوره بود که با مورگان فریمن آشنا شد.

فریمن بهش گفت که می‌تونه بازیگر بزرگی بشه و این حرف حسابی بهش انگیزه داد. یه دانشجوی فیلم به اسم اسپایک لی هم تو همون موقع از بازی‌های جکسون خوشش اومد و قول داد تو فیلم‌هاش ازش استفاده کنه.

اولین حضور سینمایی ساموئل جکسون تو سال ۱۹۷۲ با فیلم Together for Days بود، ولی نقشش خیلی کوچیک بود. تو دهه ۸۰، تو فیلم‌های معروف مثل Coming to America (۱۹۸۸)، Do the Right Thing (۱۹۸۹) و Goodfellas (۱۹۹۰) نقش‌های فرعی داشت.

این نقش‌ها زیاد دیده نشدن، ولی تجربه خوبی براش بودن. تو همین دوره، جکسون با مشکل اعتیاد به مواد مخدر دست‌وپنجه نرم می‌کرد. یه بار حتی به خاطر اوردوز نزدیک بود جونشو از دست بده. ولی تو اواخر دهه ۸۰ تونست اعتیادشو ترک کنه و این نقطه عطف مهمی تو زندگیش بود.

همکاری با اسپایک لی تو فیلم‌هایی مثل School Daze، Do the Right Thing و Mo’ Better Blues باعث شد کم‌کم دیده بشه. ولی نقشی که واقعاً جکسون رو به همه نشون داد، تو فیلم Jungle Fever (۱۹۹۱) بود.

اون تو این فیلم نقش یه معتاد به مواد مخدر به اسم گیتور رو بازی کرد و انقدر خوب بود که جایزه بهترین بازیگر مکمل جشنواره کن رو برد. این جایزه باعث شد کارگردان‌های بزرگ بهش توجه کنن و راهش به هالیوود باز بشه.

نقطه عطف: ظهور یه ستاره

دهه ۹۰ برای ساموئل جکسون مثل یه انفجار بود. بعد از موفقیت تو Jungle Fever، نقش‌های مهم‌تری بهش پیشنهاد شد. تو سال ۱۹۹۳، تو فیلم Jurassic Park نقش ری آرنولد، یه مهندس کامپیوتر، رو بازی کرد. هرچند نقشش کوچیک بود، ولی دیالوگ معروفش («Hold on to your butts») هنوزم تو ذهن طرفدارای فیلم مونده. همون سال تو فیلم True Romance و Patriot Games هم بازی کرد که نشون‌دهنده تنوع نقش‌هاش بود.

ولی نقطه اوج حرفه ساموئل جکسون تو سال ۱۹۹۴ با فیلم Pulp Fiction به کارگردانی کوئنتین تارانتینو رقم خورد. اون تو این فیلم نقش جولز وینفیلد، یه قاتم‌حرفه‌ای با دیالوگ‌های فلسفی و خفن، رو بازی کرد. این نقش نه‌تنها تحسین منتقدا رو به دنبال داشت.

بلکه جکسون رو نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر مکمل مرد کرد. جایزه بفتا رو هم برد و دیالوگ‌هاش، مثل اون سخنرانی معروف از کتاب مقدس، هنوزم تو فرهنگ عامه زنده‌ست. Pulp Fiction جکسون رو به یه سوپراستار تبدیل کرد.

بعد از این موفقیت، ساموئل جکسون تو فیلم‌های بزرگی مثل Die Hard: With a Vengeance (۱۹۹۵) کنار بروس ویلیس و A Time to Kill (۱۹۹۶) بازی کرد. تو A Time to Kill نقش پدری رو داشت که به خاطر دفاع از دخترش محاکمه می‌شه و برای این نقش نامزد گلدن گلوب شد.

همکاری دوباره‌ش با تارانتینو تو Jackie Brown (۱۹۹۷) هم یه نقش ماندگار دیگه به کارنامه‌ش اضافه کرد. جکسون تو نقش اوردل رابی انقدر خوب بود که خرس نقره‌ای جشنواره برلین رو برد.

اوج حرفه: سلطان گیشه‌ها

از اواخر دهه ۹۰ به بعد، ساموئل جکسون به یکی از پرکارترین بازیگرای هالیوود تبدیل شد. تو سال ۱۹۹۹، تو فیلم Star Wars: Episode I – The Phantom Menace نقش میس ویندو، یه جدای قدرتمند، رو بازی کرد.

شمشیر نوری بنفشش هم ایده خودش بود که از جرج لوکاس خواست تا شخصیتش خاص‌تر باشه. این نقش تو قسمت‌های بعدی جنگ ستارگان هم ادامه داشت و جکسون رو به یه آیکون تو دنیای علمی‌تخیلی تبدیل کرد.

تو دهه ۲۰۰۰، ساموئل جکسون تو ژانرهای مختلف درخشید. از فیلم‌های اکشن مثل Shaft (۲۰۰۰) و Snakes on a Plane (۲۰۰۶) گرفته تا درام‌هایی مثل Changing Lanes (۲۰۰۲) و انیمیشن The Incredibles (۲۰۰۴) که توش صداپیشگی فروزون رو کرد.

همکاری دوباره‌ش با تارانتینو تو فیلم‌هایی مثل Kill Bill: Volume 2، Inglourious Basterds و Django Unchained نشون داد که هنوزم می‌تونه نقش‌های پیچیده و جذاب بازی کنه.

یکی از مهم‌ترین نقش‌های جکسون، نیک فیوری تو دنیای سینمایی ماروله. از اولین حضورش تو Iron Man (۲۰۰۸) تا فیلم‌های Avengers و Captain Marvel، این نقش اونو به یه چهره جهانی تبدیل کرد. جکسون تو سال ۲۰۲۲ جایزه اسکار افتخاری گرفت که یه تقدیر بزرگ از یه عمر فعالیت هنریش بود. تا سال ۲۰۲۵، اون هنوزم پرکاره و تو فیلم‌هایی مثل Hitman’s Wife’s Bodyguard نشون داده که هیچ‌وقت از پا نمی‌شینه.

بهترین آثار ساموئل جکسون

ساموئل جکسون تو بیش از ۱۵۰ فیلم بازی کرده، ولی یه سری از آثارش به‌قدری برجسته‌ان که نمی‌شه ازشون گذشت. اینا چند تا از بهترین‌هاشن:

1. Pulp Fiction (۱۹۹۴): نقش جولز وینفیلد تو این فیلم تارانتینو، جکسون رو به یه ستاره تبدیل کرد. دیالوگ‌ها و بازی قدرتمندش هنوزم تو تاریخ سینما زنده‌ست.
2. Jurassic Park (۱۹۹۳): هرچند نقشش کوچیکه، ولی دیالوگ معروفش و حضورش تو این فیلم کلاسیک، اونو به یاد موندنی کرد.
3. Jackie Brown (۱۹۹۷): نقش اوردل رابی تو این فیلم تارانتینو یکی از بهترین بازی‌های جکسونه و جایزه خرس نقره‌ای برلین رو براش آورد.
4. Die Hard: With a Vengeance (۱۹۹۵): بازی کنار بروس ویلیس تو این فیلم اکشن، جکسون رو به یه ستاره اکشن تبدیل کرد.
5. Django Unchained (۲۰۱۲): نقش استفن تو این فیلم تارانتینو، یه بازی پیچیده و قدرتمند از جکسون بود.

این فیلم‌ها فقط گوشه‌ای از کارنامه درخشان ساموئل جکسون هستن. اگه بخوای بیشتر با آثارش آشنا شی، حتماً یه سر به این فیلم‌ها بزن!