نویسنده : نام اصلی: Inception
نام فارسی: فیلم تلقین
محصول: ۲۰۱۰ – ایالات متحده
ژانر: ماجراجویی، علمی-تخیلی، هیجان‌انگیز
رده‌ی سنی: ۱۳+
امتیاز: ۳.۵ از ۴
مصطفی ملکی
پس از انتشار فیلم تلقین بود که موجی از نوشته‌ها و ویدیوها از سوی مخاطبان سینما و منتقدان منتشر شد که شاید نولان فیلم خود را با الهام از اثر آقای کن روی پرده برده است.
آیا دوست دارید بیشتر با بازیگران فیلم تلقین آشنا شوید? بیوگرافی تام هاردی
آقای کن انیمه‌ی خود را از رمانی با همین نام در دهه‌ی ۱۹۹۰ اقتباس کرده است و آقای نولان نیز ایده‌اش را نزدیک به ۱۰ سال در ذهن می‌پرورانده و این کار از برادران نولان بعید نیست و به‌طور مثال می‌توان به ایده‌ی فیلم‌نامه‌ی «وست‌ورلد» اشاره کرده که «جاناتان نولان» نزدیک به ۲۵ سال آن را پرورانده بود. اما بگذارید هر دو اثر را هم‌عرض با یکدیگر پیش ببریم.
دستگاهی که در فیلم تلقین آقای نولان قرار است رویاسازی کند و به‌درون عمیق‌ترین افکار پنهان‌شده در ناخودآگاه برود گویی اختراعی جاافتاده است و کارگردان با تصویر این همه‌گیری ذهن مخاطب را منعطف به عملیات کاب و همکاران‌اش می‌کند. در روایت آقای کن اما با اختراعی جدید مواجه هستیم که در مراحل آخر آماده‌سازی وجود دارد و به‌نوعی هر آنچه در اثر شاهد هستیم تلاش کاراکتری خیالی با نام پاپریکاست که روی دیگر دکتر چیبا در دنیای واقعی محسوب می‌شود.
در فیلم تلقین با دستگاهی مواجه هستیم که کاراکترها قبل از استفاده از آن ابتدا باید ماده‌ای خواب‌آور تزریق کنند تا بتوانند در یک رؤیای مشترک وارد ماجراجویی شوند. اما در فیلم آقای کن دستگاه دسی‌مینی با نصب روی گوش عملاً کاراکتر را وارد رؤیا می‌کند و این رؤیا روی صفحه‌ی لپ‌تاپ قابل مشاهده است. در دنیایی که آقای نولان طراحی کرده کاب و همکاران‌اش از طریق یک فرد وارد رؤیای او می‌شوند و از طریق یک مهندس دست به ساخت جهانی قابل‌باور در آن رؤیا می‌زنند.
آیا دوست دارید بیشتر با بازیگران فیلم تلقین آشنا شوید? بیوگرافی لئوناردو دی‌کاپریو اسطوره دنیایه هالیووده
برای آنکه دنیای آقای نولان را بهتر درک کنیم شاید بد نباشد دنیای «ماتریکس» برادران سابق «واچوفسکی» و فیلم «اگزیستنز» آقای «کروننبرگ» را از نظر بگذرانیم. اگر دنیای ماتریکس مخاطب را درگیر تمامیت‌خواهی دنیای دیجیتال و نوعی کنترل اجتماعی می‌کند. آقای کروننبرگ نیز در اثر خود سعی دارد مخاطب را درگیر نوعی درهم‌بینی سوررئالیستی بین واقعیت و انتزاع کند.
در انیمه‌ی «پاپریکا» با نوعی اختلاط رؤیاها در سطح واقعیت مواجه هستیم که از طریق یک کارناوال رؤیا به یکدیگر متصل می‌شوند. اما در دنیای فیلم «تلقین» هیچ کارناوالی در کار نیست و هر دنیا متعلق به یک سوژه است که دیگرانی سعی دارند در آن دنیا تغییراتی را اعمال کنند.
به‌همین سبب است که دنیای درون آسانسور هر دو اثر به ذات آن‌ها بازمی‌گردد تا کپی‌برداری ناشیانه‌ی تلقین از پاپریکا. در دنیای آقای کن فضایی بی‌نهایت وجود دارد که مسخ‌شدگی اولین شعار آن است. اما در دنیای تلقین حفاری‌های هوشمند و ساختارمند در ذهن رؤیابین‌ها شکل می‌گیرد.
آیا دوست دارید بیشتر با بازیگران فیلم تلقین آشنا شوید? بیوگرافی کیلین مورفی
اما راهروی هتل در دو اثر یکی از پرمناقشه‌ترین سکانس‌هایی است که مخاطبان را وادار به نتیجه‌گیری در باب کپی‌برداری تلقین از پاپریکا می‌کند. راهروی هتل در «پاپریکا» بخشی از رؤیای درهم‌آمیخته‌ی کوناکاواست که دری به‌سوی بیرون دارد که این کاراکتر هر بار برای رسیدن به آن خروجی به‌ناگاه با اعوجاج خطوط مستقیم راهرو مواجه می‌شود و از خواب خود بیرون می‌آید. این راهرو در فیلم تلقین اما دومین طبقه از رؤیای رابرت فیشر است.
اگر «پاپریکا» از طریق اختلال اضطراب یکی از کاراکترهای خود ادای دینی به تاریخ سینما دارد، فیلم تلقین در کلیت جهان-رؤیای خود مخاطب را درگیر سینما می‌کند. «بوردول» در باب تماشای یک اثر سینمایی در سالن سینما از آشنایی‌زدایی سخن می‌گوید. اما نولان در فیلم خود سالن سینما را تبدیل به یکی از طبقات رؤیاها می‌کند که نور دستگاه آپارات روی پرده‌ی نقره‌ای مخاطب را وارد رؤیای دیگری خواهد کرد.
آیا دوست دارید بیشتر با بازیگران فیلم تلقین آشنا شوید? نگاهی به زندگی حرفه‌ای و شخصی جوزف گوردون لویت
به‌نوعی باید اینگونه گفت که در دنیای آقای نولان این تلفیق کاملاً سوبژکتیو است و برای هر کاراکتر در هر مقطعی متفاوت است. به‌همین سبب است که سکانس‌های پایانی فیلم با برشی زیبا در نقطه‌اوج لایه‌ی چهارم و میان برزخ سایتو مخاطب را به واقعیتی می‌برد که خود از منظر کاب کم از رؤیایی شیرین ندارد.
