نقد فیلم پدر (The Father)
روزانه در بخش سینما و تلویزیون قصد داریم با نقد های فیلم های روز دروآزه ای به سمت نقد خوب برای خوانندگان مجله بامدادی ها بگشاییم.با ما همره باشید.
نقد فیلم پدر : برگرفته از روزی یک نمایشنامه، کاری سهل و ناشیانه میباشد, برای اینکه نمایشنامه نزدیکترین فرمت به فیلم نوشت است و نویسنده فیلم نوشت برای انکه بتواند به نزدیکترین حالت آن برسد، بایستی تغییرهای زیادی را در آن بوجود بیاورد. در حالی که چنانچه نگارنده فیلمنامه زبردست و کارکشته نباشد، قطعا حاصل این حرکت و نگارش یک تئاتر میباشد که دوربین را یک گوشه گذاشته و از این صحنه تصویربرداری کرده اند.
چیزی که در فیلم متوسط «پدر» شاهد آن میباشیم. فیلم پدر یک اثر بی خود و بی جهت و اخته میباشد. اثری بدون نظم و حوصله سر بر که صرفا با اتکا به یک هنرمنمایی بینظیر ولی قابل حدس از آنتونی هاپکینز قصد دارد بیننده را میخکوب بکند و در این راه گریزان و سرگردان میماند. مانند این میماند که نویسنده این فیلم نامه بدون دست زدن به ساختار نمایشنامه مانند فیلم پدر را جلوی دوربین برده است. میتوانیم شاهد آن باشیم که در میزانسن ها نیز به صورت ناشیانه و ساده شکل ممکن از اکسسورهای محیط استفاده کرده است.
به عنوان نمونه قرار بود فلوریان زلر ماجرای در مورد تنهایی یک مرد سالخورده که دچار کوری عقلش شده را از دید کاراکتر مرد سالخورده بازگو بکند. قصه ای تا حد زیادی کلیشه ای و عبث از مردی که به دلیل مشکلات دوره سالخوردگی و دچار بیماری مشکل ساز آلزایمر، در پایان قرار است پایان عمرش را در آسایشگاه بگذارند. ولی به هیچ عنوان قصه فلوریان زلر گنجایش زیادی در پردازش شخصیت وی ندارد و به هیچ عنوان لحظه ای خلاقیت در فیلم برداری این فیلم دیده نمیشود.
همه ی نحوه روایت فیلم پدر این میباشد که فلوریان زلر زنجیره ای از پیش آمد های متناقض و مغشوش را که فکر مغشوش مرد سالخورده، این اتفاقات را تشکل داده است، و با بی نظمی محض در کنار یکدیگر قرار داده است و در پایان به بیننده دیکته میکند که به کج راه رفتن ذهن مرد میان سال در منزل سالمندان به خاطر فاصله زیاد او با دختر خود سبب به هم بافتن داستنهای کوچک چند تکه و بدون نظم فیلم میباشد، با اینکه که فیلم The Father کوچکترین احساسی در بیننده ایجاد نمیکند تا حد زیادی عقیم و غیر قابل باور و درک میباشد.
زلر با القا این مورد که فکر مغشوش مر سالخورده فراموشکار قرار میباشد روایت فیلم را به پیش براند، از ارائه اطلاعات لازم برای درک کامل کاراکترها و در خلق سمپاتی با آنان هم به کج راه رانده میشود و پایان این عمل که به شکل کاملا طبیعی، ما توانایی آن را نخواهیم داشت برای شخصی که شناختی از اون نداریم و از زندگیش بی اطلاع هستیم احساس ترحم بکنیم. از سمتی دیگر، با اثری روبرو نمیباشیم که تصمیم داشته باشد از ابزاری جز تاثیر گذاشتن احساسی و خلق کردن قدرت درک با همق بالا، گلیم خویش را از درون آب بیرون بیاورد.
چرا که از قصه خیلی دراماتیکی روبرو نمیباشیم، نه در خلق میزانسن کمترین ایده ای خواهد داشت، نه با یکی کردن لحجه فیلم به کمدی سینمای پست مدرن، جذابیتی کسب نخواهد کرد، نه مانند فیلم های پل توماس اندرسون صحنه ای موثر خلق میکند، نه درون مایههای سورئالیستی خواهد داشت؛ بله درست متوجه شدید، فیلم «پدر» هیچ چیز برای شما نخواهد داشت!
این نکته را نیز در ذهن به یاد بیاورید که زمان کم فیلم پدر هم نشان از ناپختگی و ملات در فیلمنامه خواهد داشت. به طوری که ازفیلم های 3 ساعته اسکورسیزی حوصله سر برتر میباشد.در این بین یک گریز نامفهوم و غیر قابل باور به داستان تصادف دختر آنتونی، بدون اینکه نشان داده شود به طور دقیق تر چه تاثیراتی در زندگی او خواهد داشت، بیشتر باعث آب گرفتن روی فیلمنامه میباشد.
داستان وقتی مهیج تر خواهد شد که در میبابیم آقای فلوریان زلر در جای جای فیلم پدر ، سوتی ها حفره های روایتی نیز به همراه خود دارد و فیلم او سرشار از خطاهای فیلمنامه نویسی میباشد! به عنوان نمونه، دقت بکنید به سکانسی که “آنه” تصمیم دارد پدرش را خفه بکند و بعد از برش این صحنه به صورت پر استرس کاراکتر آنه در آشپزخانه، درمیبابیم که این صحنه عملا در تصورات او اتفاق افتاده! بدین معنا که زلر به ناشیانه ترین حالت ممکن از یاد برده است که رویکرد داستان فیلم پدر صرفا در صورتی مفهوم پیدا میکند که روایت کننده کاراکتر مرد سالخورده باشد و چنانچه به این سادگی منطق روایت قصه به صورت قابل توجهی عوض میشود که بیینده بتواند تصورات ذهنی آنه را مشاده بکند، به طور کلی رویکرد فیلمنامه از بین میرود. چرا که بدون تشخیص زندگی آنه با اشاره داشت به داستانهای که دارای تناقض میباشد و با توجه به اینکه بودن دو شخصیت متغییر از دختر در فیلم پدر، قابلیتی برای وجود آوردن زاویه نگاه دانای کل یا برنامه ریزهای مدرنی مانند عوض کردن راوی برای فلوریان زلر مهیا نکرده و می بایست عنوان بکنیم که این مسئله بسیار ساده انگاری تشکیل شده است. با اینکه صحنه های از دختر در بیرون از منزل مشاهده میکنیم که به آنان نیز مربوط نمیشود که در تصور پیرمرد تشکیل شده است با اینکه این از این مسئله با کمی ارفاق رد میشویم.
با ادامه نقد فیلم پدر همراه ما باشید.