نویسنده : « فیلم زندگی پای » یکی از بهترین و تحسین شده ترین کتابهای منتشر شده در سال 2001 بود که در ابتدا با دردسرهایی برای انتشار مواجه بود اما پس از انتشار، محبوبیت زیادی نصیبش شد و ترجمه های مختلفی از آن در کشورهای مختلف به چاپ رسید که همه آنها پرفروش و محبوب بودند. این کتاب در ایران هم توسط انتشارات نشر علم و ترجمه سرکار خانم گیتا گرکانی عرض شده در کتاب فروشی ها قابل تهیه می باشد ( البته این کتاب در ایرانی چندان محبوب نبوده است ).
یان مارتل که نویسنده کتاب « زندگی پای » می باشد، بارها طی مصاحبه های مختلف اعلام کرده بود که علناً ساخت فیلمی درباره کتابش امری سهل است ( این اظهارات در سالهای 2002 و 2003 گفته شده بود ) چراکه علی رغم موقعیت های سینمایی فراوانی که در کتابش وجود دارد، ساخت آن به دلیل مشکلات سر و کله زدن با یک ببر و امکانات فیلمبرداری در دریا، امکان پذیر نیست. اما یان مارتل هرگز فکر نمی کرد که صنعت جلوه های ویژه سینمایی در یک دهه بعد چنان پیشرفت کند که ساخت هر موجود دیجیتالی با آن امکان پذیر شود.
بیشتر بخوانید : بهترین نکات هلن میرن برای شخصیت پردازی
با اینحال با تمام پیشرفتی که صنعت جلوه های ویژه طی چند سال اخیر بدست آورده است، هنوز به نظر می رسید که ساخت این فیلم پردردسر در اقیانوس ، کار بسیار پر مشقت و خطرناکی باشد. اما در نهایت آنگ لی ترجیح داد این ریسک را انجام داده و « زندگی پای » را بصورت سه بعدی تولید و روانه سینما کند.
نقد فیلم زندگی پای
« فیلم زندگی پای » داستان پای پاتل ( سوراج شاما ) پسر نوجوانی است که به همراه پدرش در باغ وحش خودشان در شهر پوندیشری هندوستان فعالیت می کند. پس از اتفاقاتی، پدر مجبور به فروش باغ وحش می شود و سپس کل خانواده پاتل تصمیم میگیرند به همراه حیوانات باغ وحش با یک کشتی عازم کانادا شوند.
اما در میانه راه به دلیل طوفان سختی که شکل می گیرد، خانواده پای مفقود شده و تمامی حیوانات نیز به سرنوشت مشابه ای دچار می شوند و تنها این پای هست که به زحمت موفق به فرار از مهلکه می شود و خود را در یک قایق، زنده می یابد.
وی حالا در میان اقیانوس بی کران تنها مانده و نمی داند که باید چطور با این تجربه سخت زندگی کنار آید ، اما وقتی که متوجه می شود به جز او در این آب های بی کران، مهمان ناخوانده دیگر هم حضور دارد ، وحشت سراسر وجودش را در بر می گیرد چراکه این مهمان ناخوانده یک ببر بنگال به شدت گرسنه است که امکان دارد هر لحظه پای را ببلعد و…
در کتاب « زندگی پای » ما با مواردی نظیر ایمان و اعتقاد به خدا در مواجه با موقعیت های سخت بودیم و به نظر می رسید که این مقوله هنگام تبدیل شدن به فیلم با تغییرات وسیعی مواجه شوند اما آنگ لی این پیامها را عیناً ،با قدرت روایت اش و تاثیرگذاری که بر مخاطب داشت، به فیلم آورده است و نه در دیالوگ بلکه با تصویر به تماشاگر ارائه می کند.
پیش از این بارها در فیلمهای مختلف مشاهده کرده ایم که پیامهای مذهبی فیلم بصورت خشک و خالی و بدون هیچگونه تفکری ، بصورت یکجا در قالب دیالوگ به تماشاگر ارائه می شود که نه تنها هیچکس را تحت تاثیر قرار نمی دهد، بلکه شاید بتوان از آن به عنوان زائد ترین بخش بک فیلم نیز نام برد!
اما خوشبختانه در « فیلم زندگی پای » اعتقادات و باور به خدا در لحظه به لحظه فیلم قابل لمس است و برای درک آن اینبار احتیاج نیست که به دیالوگ های کش دار و خسته کننده گوش دهید، بلکه تنها لازم است اجازه دهید تصویر با زیبایی هایش قلب شما را تسخیر کند و پیامهایش را بدون هرگونه حرف اضافی به شما انتقال دهد.
بیشتر بخوانید : نقد فیلم خائن کشی
تصویربرداری سه بعدی در سالهای اخیر جهش چشمگیری در صنعت سینما داشته است و می توان از فیلم « آواتار » به عنوان بهترین فیلم سه بعدی ساخته شده نام برد. اما پس از « آواتار » فیلمهای سه بعدی دیگر هم نظیر « برخورد تایتانها » به اکران در آمدند که از نام سه بعدی تنها برجسته تر کردن جانوران و هیولاهایشان را به ارث برده بودند! اما حالا ما با « فیلم زندگی پای » مواجه هستیم، یک فیلم تماماً سه بعدی که اینبار در آن نه خبری از هیولا است و نه فضای پست آپوکالیپتیک ویران شده جهان.
در اینجا ما با دنیای طبیعت که به زیبایی به تصویر کشیده شده مواجه هستیم که زیبایی اش بی کران است. در « فیلم زندگی پای » ما با اقیانوسی مواجه هستیم که یکی شدن رنگش با آسمان مثل همیشه چشم نواز است و اینبار به لطف استفاده صحیح از فناوری سه بعدی، بیشتر از هر زمان دیگری زیبایی اش را حس می کنیم. قدرت مسحور کنندگی « زندگی پای » به حدی بالا است که شاید تا دقایقی پس از مواجه شدن با آن ، در تصاویر محو شوید و از خودِ فیلم قافل شوید! همچنین تیم جلوه های ویژه این فیلم موفق به خلق یک ببر بنگال خیالی شده اند که واقعی تر از هر زمان دیگری به نظر می رسد.
این ببر اگرچه بصورت دیجیتالی ساخته شده و وجود خارجی ندارد، اما کیفیت ساخت آن به حدی بالاست که به راحتی می تواند شما را به این اشتباه بیندازد که واقعاً در حال تماشای یک ببر بنگال در اقیانوس هستید! باید به تیم جلوه های ویژه این فیلم بابت خلق این ببر زیبا و تصویرسازی بی نظیرشان از اقیانوس، تبریک گفت.
علاوه بر بخش سه بعدی فیلم که واقعاً چشم نواز است، باید فیلمبرداری « فیلم زندگی پای » که توسط آقای کلودیو میراندا انجام شده را نیز ستود. قاب بندی دوربین در صحنه های مختلف عالی است و ما شاهد تمام جزییات هستیم. تنها موردی که امسال می توانم با قاطعیت درباره شانس کسب اسکار درباره در آن صحبت کنیم، فیلمبرداری « فیلم زندگی پای » می باشد که به اندازه کافی چشم نواز است که بخواهد اعضای آکادمی را هم مجاب دادن یک مجسمه به آقای میراندا کند.
بیشتر بخوانید : نقد انیمیشن ورود سگ‌ها و ایتالیایی‌ها ممنوع
شاید تنها اشکال « فیلم زندگی پای » برای تماشاگران کم حوصله سینما ، بخش های خیالی پای باشد که در آن استعاره های زیادی بکار رفته است اما تا حدود زیادی توجه ویژه تماشاگر را می طلبد. وهم و خیال پای در لحظاتی از فیلم ، اگرچه جزوی از داستان است و می بایستی که حتماً روایت می شد، اما این وهم و خیال در کنار تصاویر زندگی واقعی پای (که آن هم یکجورهایی شباهت به وهم دارد ) ، باعث می شود مخاطبین برای مدت کوتاهی نسبت به تشخیص خیال از واقعیت سردرگم شوند که این مسئله هم به نظرم جزئی و قابل چشم پوشی است.
پیشنهاد شخصی من این است که در این لحظات فقط محو زیبایی های جلوه های بصری فیلم شوید و اگر هم حوصله توجه به جزییات را ندارید، اجازه دهید تصویر با شما صحبت کند.
در بین بازیگران ، عرفان خان مشهورترین بازیگر فیلم است که در نقش پای بالغ شده در فیلم حضور پیدا کرده است. عرفان خان در « فیلم زندگی پای » یک راوی است و می توان گفت بیشتر دیالوگ های فیلم از زبان او خارج می شود اما ستاره فیلم بدون شک بازیگر تازه وارد هندی به نام سوراج شارما می باشد که به نظر هم می رسد در اولین تجربه بازیگری اش بسیار سختی کشیده باشد.
شارما از جهات مختلف کار بسیار مشکلی پیش روی داشته است، از جمله اینکه نقش وی به گونه ای نوشته شده که در آن قرار نیست کسی در کنارش باشد، به همین جهت تمام نگاه ها به سمت او و بازی اش خیره خواهد شد و باید بگویم که او هم به خوبی از عهده انجام آن برآمده است. شارما در فیلم با یک ببر بنگالی خیالی هم رابطه ای نه چندان محترمانه برقرار کرده است که روی هم رفته بسیار عالی اینکار را انجام داده و می توان به بازی اش در این فیلم نمره کامل بازیگری را داد.
شاید شانس هر بازیگری نباشد که در اولین حضورش بر پرده نقره ای بتواند نقشی را برعهده بگیرد که تام هنکس در فیلم « دور افتاده » ، به شکلی نسبتاً مشابه آن را به تصویر کشیده بود؛ اما سوراج شارمای هندی این شانس را داشته که چنین موفقیتی نصیبش شود و به خوبی هم از عهده آن برآمده.
« فیلم زندگی پای » بدون شک یکی از بهترین فیلمهای سال است که در بخش سه بعدی رقیب سرسختی در کنار خودش نمی بیند.
بیشتر بخوانید : آموزش نوشتن آهنگ | با نکاتی از آرمین ون بورن
به نظرم صحبت کردن درباره دیالوگ های فیلم و… درباره این فیلم چندان عاقلانه به نظر نمی رسد چراکه آنگ لی با به تصویر کشیدن عظمت یک اقیانوس و تنهایی کامل یک انسان در طبیعت، از ما خواسته که با شخصیت اصلی داستان همراه شویم و بجای شنیدن دیالوگ های فیلم ، فقط محو تصاویر زیبای آن شویم تا با ما صحبت کند. در جایی از فیلم عرفان خان به یک نویسنده می گوید : « من داستانی برای تو دارم که مجبورت می کنه به خدا اعتقاد پیدا کنی ». فکر می کنم خواسته آنگ لی هم از تماشاگران همین باشد.
