نقد فیلم گذرگاه زمستانی | Winter Crossing 2024

نام انگلیسی: فیلم Winter Crossing

نام فارسی: فیلم گذرگاه زمستانی

محصول: ۲۰۲۴ – کشور فرانسه

ژانر: هیجان‌انگیز، درام

رده‌‌ی سنی: ۱۳+

امتیاز : ۲.۵ از ۴

نارضایتی از وضعیت و شرایط موجود در هر منطقه و مسائل گوناگون برای برخی انسان‌ها چاره‌ای جز مهاجرت را باقی نمی‌گذارد. عزیمت به مقصد نیز همواره با چالش‌های بسیاری همراه بوده است. با وجود چنین سوژه‌ای جهان‌شمول، این مسئله می‌تواند دست‌مایه فیلم‌های بی‌شماری شود. آقای «استفان مارکتی » اولین فیلم بلند خود را بر مبنای همین موضوع ارائه می‌دهد. او با مستندهایی که پیش‌تر ساخته نشان داده که نسبت به مسائلی چون جنگ و آوارگی بی‌اعتنا نیست و این بار هم «فیلم گذرگاه زمستانی» را نه تنها مختص به قشر مهاجر دانسته بلکه مشکلات ساکنان مناطق مرزی را هم به نمایش درآورده است.

«ماری»، با بازی «فلورنس لوره-کایل»، زنی ا‌ست که شیفت عصر را به کار در بار اختصاص داده و در طول روز به کار قاچاق سیگار بین مرز فرانسه و ایتالیا مشغول است. معشوق‌اش، الکس، که نقش او را «جاناتان کوزینیه » ایفا کرده نیز افسری مرزی‌ست که با او همکاری می‌کند و رفته‌رفته رابطه‌‌ی عاشقانه‌ای میان آنها شکل گرفته شده است.

ناگهان مهاجری آفریقایی‌تبار، به نام «سلیمان»، با هنرمندی «سابور بالده»، با ماری آشنا شده و این دو برای ایجاد درآمدی بیشتر دست به کاری متفاوت می‌زنند و می‌خواهند این بار انسان‌ها را از آن سوی مرز به این سو ببرند. ماری برای امرار معاش و تهیه‌ی اجاره خانه‌اش که در یک کاروان و کمپ سیار است و از طرف دیگر سلیمان، برای رسیدن به خواهر نوجوان‌اش که در انگلستان به‌سر می‌برد، این نقشه‌ی پر ریسک را عملی می‌کنند.

فیلم گذرگاه زمستانی که از مسیری پرپیچ‌وخم و پر از اتفاقات سخت و دردناک حرف می‌زند و مهاجرت غیرقانونی سازمان‌دهی شده و مجازات‌هایی که برای مرتکبین این جرم در نظر گرفته می‌شود را به بیننده گوشزد می‌کند. آقای مارکتی در نشان دادن رابطه‌ی میان شخصیت‌های داستان تاحدودی خوب عمل کرده است. چالشی که بین ماری و دخترش به‌وجود می‌آید محسوس است، اما این کارگردان می‌توانست با پیچش و عمق بیشتر به این رابطه نیز بیشتر بپردازد. درنتیجه همین عدم پرداخت قوی به کاراکترها مانع از جذابیت بیشتر فیلم می‌شود.

نماهای زیبا و خشن از سرمای کوهستان مخاطب را با مشقات معضلات یادشده و عبور مهاجران آشنا می‌سازد. نورپردازی ساده و گاهی تیره و تاریک فضای موجود توانسته بیننده را از اتمسفری که وقایع در آن رخ می‌دهد باخبر کند. طبیعتی که در عین زیبایی می‌تواند سهمگین و مرگبار عمل کند و روی دیگرش را به اشرف مخلوقات نشان دهد. تصویربرداری واقع‌گرایانه در این فیلم که به دور از جنبه‌های پر زرق‌و‌برق و گردش‌گرپسند از رشته‌کوه‌های آلپ است را می‌توان یکی از نقاط قوت فیلم دانست.

بازی فوق‌العاده از بازیگران اصلی به‌خصوص، ایفاگر نقش ماری، فیلم را چند پله بالا برده است. حس ترحم و انسان‌دوستانه‌اش نسبت به قشر درمانده‌ی مهاجر و از طرفی شکست‌هایی که در زندگی خورده است را مخاطب به‌طور کامل در نوع بازی‌اش مشاهده می‌کند. حرکات و نوع نگاه ماری و شخصیت ریسک‌پذیر بودن و شهامت وی قابل ستایش است.

خستگی و درمانده بودن‌اش و جدال سخت‌اش برای به‌دست آوردن پول همگی به مدد بازی و تصویر فوق‌العاده میسر شده است. در کنار این نکات باید از موسیقی متن گوش‌نوازی که بیننده را با خود همراه داشت نیز یاد کرد. فضای سرد لوکیشن به مدد سبک موسیقی به‌کارگرفته شده در فیلم باعث برانگیختن احساسات بیننده می‌شود. سبک موسیقی نیو-ایج و استفاده از سازهای زهی و ایجاد تم اتمسفریک برای القای حس‌های مختلف توانسته به فیلم زیبایی مضاعفی ببخشد.

روایت آقای مارکتی در «فیلم گذرگاه زمستانی» قدمی محکم به عنوان فیلم اول برای او به‌حساب می‌آید. او در مدت‌زمان کم توانسته ایده‌ای ساده را در پرداختی به‌نسبت کامل، که به‌طور قطع خالی از اشکال هم نیست، به نمایش می‌گذارد.