تعریف ارکِستر در موسیقی

تعریف ارکِستر در موسیقی : در فرهنگ غربی واژه ارکستر معمولا به ارکستر سینفونی اطلاق می گردد. این ارکستر از 80 الی 90 و در برخی از مواقع صد نوازنده گوناگون فرم می گیرد و به صورت معمول شامل چهار دسته است که این 4 دسته در ارتباط با هم گویای یک هدف اجرایی هستند و با دیدگاه موسیقایی واحدی بیان می گردد.

در ارکستر سینفونی تلاش بر این است که از همه قابلیت های صوتی بهره گرفته شود. این ماجرا تا قرن بیستم شکل خود را حفظ کرده است.

ولی توضیحی کوتاهی درباره سابقه و پیشینه ایجاد گیری ارکستر : ریشه این عبارت در زبان یونانی است. در اول این عبارت به جایگاهی برای قرارگیری چند نوازنده اطلاق می شد و این واژه ریشه یونانی داشت و در واقع یک اصطلاح رایج برای موسیقی بود که جایگاهی برای چند نوازنده را در نظر می گرفتند و اعتبار خود را تحت کاپله به دست آورد.

در یونان باستان در نمایش های خود تعدادی بازیگر و خواننده به نام کروس (chorus) را در محیط و فضایی بخصوصی بین صحنه و مخاطبان قرار می دادند و این محیط را ارکسترا(orchestra) می نامیدند.

مفهوم ارکستر در موسیقی

با این که بعد از یونانیان بیش از صد ها سال است این فرهنگ تقریبا از بین رفته است ،ولیکن در قرن های شانزدهم و هفدهم در نمایش ها از نوازندگانی استفاده می شد که با کمک گرفتن از فرهنگ غنی از یونانیان برای آن ها مکان و محیطی در پایین صحنه نمایشی در نظر گرفته می شد و به مرور زمان همان نام بر روی گروه نوازندگان گذارده شد.

تعریف ارکِستر در موسیقی

در گام های نخست آلات موسیقی قدیمی و کهنی مثل کلاوسن،عود،ویولاو حتی در برخی از موارد ارگ جزو نمایش بود.در اصل ارکستری که در قرن شانزدهم میلادی با اراتوریوی کاوالیدی همراهی می کرد از یک کلاوسن،یک هارپ یا همان چنگ ،دوفلوت و یک ویولا تشکیل شده بود و در سال 1607 مونتوردی در اپرای ارفئو نمایش گسترده و کامل تری را بکار گرفت.

وظیفه رهبر ارکستر چیست؟

در واقع رهبر ارکستر به عنوان یکی از نکته های اصلی و کلیدی ارکستر یا هماهنگ‌کننده نوازندگان شناخته می گردد . اجرای ترانه موسیقی کلاسیک طبق  خوانشی است که رهبر ارکستر از متن موسیقی دارد.

رهبر ارکستر دقیقا مثل مهندس یک پروژه فعالیت می‌کند که تمامی عوامل آن پروژه باید هر لحظه از کار های این مهندس تبعیت کنند.

ارکسترها، گروه‌های کر و بقیه گروه ها موسیقی اکثرا دارای رهبر هستند. فرمان چگونگی اجرای یک اثر خارق العاده موسیقی از راه اشارات و حرکات بدنی رهبر ارکستر که به طور قراردادی متداول است، به نوازندگان ارکستر انتقال می‌شود.

در اکثر مواقع یک رهبر ارکستر در جلوی ارکستر قرار می‌گیرد و با در اختیار داشتن دفتر نتی که به اسم پارتیتور معروف است، در جریان چگونگی و اجرای نت‌های آلات موسیقی گوناگونی که در اجرای آن اثر شرکت دارند قرار می‌گیرد.

در بعضی از موارد خاص از عنوان ها برای ارکسترها استفاده می گردد ، که این اسم ها اشاره‌ای به نوع آلات موسیقی بکار رفته یا وظیفه ساز ها در این ارکسترها ندارد و این نامگذاری‌ها تنها برای تشخیص دادن ارکسترهای گوناگون در یک محیط یا شهر استفاده می‌گردد.

اگر بخواهیم مثالی بزنیم ارکستر فیلارمونیک نمونه بسیار خوبی است . ارکستر فلارمونیک اکثرا از سوی انجمن دوستداران و علاقه مندان موسیقی در هر شهر(انجمن فیلارمونیک) پشتیبانی مالی می‌گردد و در این ارکستر ها اکثرا از نوازندگان حرفه ای و خبره هر شهر استفاده می شود .

البته ویژگی ارکستر فیلارمونیک ، از نظر سازی، به شکل ارکستر سمفونیک یا ارکستر بزرگ است.دقیقا مثل ارکستر فیلارمونیک لندن. در ارکسترها رهبر ارکستر پر رنگ ترین نقش و در اصل مغز ارکستر بشمار می‌رود.

این مطلب ادامه دارد پس با مجله بامدادی ها همراه باشید.