نویسنده : نام انگلیسی: The Poet
نام فارسی: فیلم شاعر
محصول: ۲۰۲۵ – روسیه
ژانر: موزیکال، عاشقانه
رده‌ی سنی: ۱۳+
امتیاز؛ ۲ از ۴
زندگی پرفرازونشیب شخصیت‌های بزرگ در هر عرصه‌ای، همواره مورد توجه سینماگران و مخاطبان بوده است. ساخت و تولید چنین آثاری به بیننده کمک می‌کند تا درکی عمیق‌تر از آن شخصیت و شناختی دقیق‌تر از مواجهه‌اش با سیر رخدادها پیدا کند.
در عصر تکنولوژی، مخاطب کمتر فرصت مطالعه دارد و ازاین‌رو، این‌گونه فیلم‌ها را منابع مهمی برای شناخت شخصیت‌های محبوب خود می‌داند؛ هرچند این روند شناختی، به‌سبب ارائه‌ی ناقص تصویر فرد، چندان موثق به شمار نمی‌آید.
«الکساندر پوشکین» از جمله مشاهیر بزرگ ادبی جهان است که تأثیری شگرف بر ادبیات و موسیقی روسیه گذاشته؛ تأثیری که همچون یک زنجیره، ادیبان بسیاری را در خلق آثارشان کمک کرده و منبع الهام آنها بوده است.
این شاعر ملی روسیه چنان توازنی میان رمانتیسیسم و کلاسیسیسم برقرار کرد که می‌توان بلوغی شگفت‌انگیز را در زبان، شعر و نثر روسیه مشاهده کرد. جسارت او در ابراز دیدگاه‌های سیاسی، موجب تبعیدهای مکررش شد.
دوران کودکی پرفرازونشیب و رابطه‌ی نه‌چندان مطلوبش با مادر را شاید بتوان در روابط متعددش با زنان بازتاب‌یافته دید. از سوی دیگر، اختلاط نژادی پوشکین بر نوشته‌هایش تأثیر گذاشت و تنوع مضمون در آثارش را رقم زد.
شیوع وبا نیز از دوران تاثیرگذار بر زندگی وی به حساب می‌آید. اگر پوشکین را بنیان‌گذار ادبیات نوین روسیه و پلی میان سنت و مدرنیته بدانیم، این امر را باید مرهون تأثیر و الهام مادربزرگ مادری و پرستارش در دوران تبعید دانست؛ زنانی که با روایت داستان‌های فولکلور و سنتی، در آفرینش جهان ادبیِ غنی پوشکین نقشی بسزا داشتند.
حال باید دید «فلیکس عمروف»، کارگردان فیلم شاعر، تا چه اندازه توانسته است ادای دین خود را به این شاعر بزرگ به‌جا آورد؛ شاعری که منبع الهام و تأثیر ژرفی بر موسیقی‌دانانی چون «چایکوفسکی» و نویسندگانی چون «تولستوی»، «داستایوفسکی»، «تورگنیف» و «گوگول» بوده است.
افتتاحیه‌ی فیلم شاعر در کتاب‌فروشی‌ای می‌گذرد که مشتریان در پی خرید آخرین فیلم شاعر پوشکین‌اند. در خطی داستانی به‌هم‌پیوسته، سیر زندگی و پیشرفت او در قالبی موزیکال به تصویر کشیده می‌شود.
استقبال گسترده از آثارش و توجه مردم و صاحب‌منصبان، نشان می‌دهد که او در زمان حیات نیز شخصیتی شناخته‌شده بوده است. بااین‌حال، خوش‌گذرانى و طبیعت رها و لجام‌گسیخته‌اش موجب شکست‌های متعدد در زندگی حرفه‌ای و عاطفی‌اش می‌شود.
دوئل‌های بی‌شمار او، که اغلب بی‌مرگ بودند، روحیه‌ی جسور و ریسک‌پذیرش را آشکار می‌کنند؛ ویژگی‌ای که در آثارش نیز بازتاب یافته است. اعتراض‌های سیاسی‌اش به صاحبان قدرت و تبعیدهای مکرر، پوشکین را به چهره‌ای طغیانگر بدل ساخته‌اند. در نهایت، دوئل مرگبار ناشی از حسادت، او را به کام مرگ می‌کشاند.
استفاده از قطعات موزیکالِ رپ در فیلم، جذابیتی شنیداری و مدرن به فیلم شاعر بخشیده است. تماشاگر از خلال اشعار و موسیقی، به‌تدریج به درون‌مایه‌ی فیلم شاعر راه می‌یابد. اجراهای چشم‌نواز و پرقدرت بازیگران را باید از نقاط قوت فیلم دانست. همچنین نماهای چشم‌گیر از سرمای روسیه و شهر سن‌پترزبورگ، در کنار طراحی صحنه و لباس منطبق با فضای تاریخی اثر، جلوه‌ای چشم‌نواز به فیلم بخشیده‌اند.
بااین‌حال، مخاطب آگاه امروزی که با آثار و زندگی پوشکین آشنایی دارد، انتظار پرداختی عمیق‌تر و مستندتر دارد؛ انتظاری که در این فیلم شاعر برآورده نشده است. در فیلم شاعر، تنها به شعار آزادی و اشاره‌ای سطحی به اثر فاخر پوشکین، فواره‌ی باغچه‌سرای، بسنده شده؛ در حالی که فیلم شاعر در دوران تبعید او به کریمه خلق شده و متأثر از آن روزهاست.
همان‌گونه که پیش‌تر گفته شد، کودکیِ پوشکین نقش مهمی در شکل‌گیری آثارش داشت و حذف آن از روایت فیلم شاعر، ضربه‌ای سنگین بر پیکره‌ی فیلم شاعر وارد کرده است. فیلم شاعر با بازی درخشان «یورا بوریسوف»، می‌توانست در صورت پرداختی عمیق‌تر، به یکی از ماندگارترین آثار سینمایی در حوزه‌ی بیوگرافی مشاهیر بدل شود.
