فهرست مطالب
مقدمه: چرا دنیل دی لوئیس اینقدر خاصه؟
اگه عاشق سینمایی، حتماً اسم دنیل دی لوئیس رو شنیدی. یه بازیگر که انگار از یه سیاره دیگه اومده! وقتی تو یه فیلم بازی میکنه، انگار خود شخصیت رو از تو تاریخ یا داستان کشیده بیرون و زندهش کرده.
از نقش آبراهام لینکلن تو فیلم «لینکلن» گرفته تا بیل قصاب تو «دارودستههای نیویورکی»، دنیل دی لوئیس همیشه یه جوری بازی میکنه که انگشت به دهن میمونی. این آدم فقط بازیگر نیست، یه جادوگره که روح نقش رو تسخیر میکنه!
ولی چی باعث شده دنیل دی لوئیس اینقدر تو دنیای سینما خاص باشه؟ چرا همه ازش بهعنوان یکی از بهترین بازیگرهای تاریخ یاد میکنن؟ تو این مقاله قراره حسابی زندگی و کارنامه این اسطوره رو زیر ذرهبین بذاریم.
از بچگیش تو لندن تا سه تا اسکارش و حتی بازنشستگیش تو سال ۲۰۱۷. اگه کنجکاوی بدونی چرا دنیل دی لوئیس اینقدر تو دل سینمادوستا جا داره، تا آخر این نقد و بررسی بامون باش!
فکرشو بکن: یه بازیگری که برای هر نقشش ماهها تحقیق میکنه، حتی گاهی از خونهش میزنه بیرون تا تو دنیای نقشش غرق بشه. این مقاله قراره تو رو ببره به دنیای عجیب و جذاب دنیل دی لوئیس، جایی که هنر و دیوانگی دست به دست هم میدن!
معرفی: دنیل دی لوئیس کیه؟
دنیل دی لوئیس، یا به قول خیلیها «سر دنیل مایکل بلیک دی لوئیس»، یه بازیگر انگلیسیه که ۲۹ آوریل ۱۹۵۷ تو لندن به دنیا اومد. با دو ملیت بریتانیایی و ایرلندی، این آدم یه جورایی پل بین فرهنگهای مختلفه.
پدرش، سیسیل دی لوئیس، یه شاعر معروف بود و مادرش، جیل بالکون، بازیگر تئاتر و سینما. یه جورایی انگار هنر تو خونشون جریان داشته! دنیل دی لوئیس از همون اول با دنیای هنر بزرگ شد، ولی راه خودش رو تو بازیگری به سبک خودش پیدا کرد.
چیزی که دنیل دی لوئیس رو از بقیه جدا میکنه، سبک بازیگری متدشه. این یعنی برای هر نقش، انگار خودشو کاملاً فراموش میکنه و میشه همون شخصیت. مثلاً برای فیلم «لینکلن»، یه سال کامل وقت گذاشت تا آبراهام لینکلن رو بشناسه و حتی لهجهشENDA2ش رو یاد گرفت!
کارنامهش پر از شاهکارهاییه مثل «پای چپ من»، «خون به پا خواهد شد» و «لینکلن» که هر کدوم براش اسکار گرفتن. تو سال ۲۰۱۴ هم به خاطر خدماتش به هنر، عنوان شوالیه از ملکه انگلیس گرفت.
ولی یه نکته دیگه درباره دنیل دی لوئیس: این آدم خیلی گزیدهکاره. تو چهار دهه فعالیتش، فقط تو ۲۱ فیلم بازی کرده و خیلی از پیشنهادهای بزرگ (مثل ارباب حلقهها) رو رد کرده. چرا؟ چون فقط نقشهایی رو قبول میکنه که حسابی بهشون اعتقاد داره. تو این مقاله قراره از همه زوایا به زندگی و حرفه این اسطوره نگاه کنیم و ببینیم چرا دنیل دی لوئیس اینقدر تو تاریخ سینما مهمه.
بررسی تخصصی زندگی و حرفه دنیل دی لوئیس
حالا بیایم یه نگاه عمیقتر به زندگی و کار دنیل دی لوئیس بندازیم. از بچگیش تو لندن تا بازنشستگیش تو ۶۰ سالگی، این آدم یه مسیر عجیب و الهامبخش طی کرده که پر از درس و داستانای جذابه.
کودکی و شروع کار
دنیل دی لوئیس تو محله کنزینگتون لندن به دنیا اومد، جایی که پر از فرهنگ و هنر بود. پدرش، سیسیل، شاعر ملی بریتانیا بود و مادرش، جیل، بازیگر معروفی که تو فیلمهای کلاسیک بازی کرده بود. ولی زندگی دنیل تو بچگی اصلاً ساده نبود.
به خاطر ظاهر شیکش و ریشههای یهودیش، تو مدرسه و محله زیاد اذیتش میکردن. حتی یه چند باری به خاطر دزدیهای کوچیک تو نوجوانی گیر افتاد! اینجور مشکلات باعث شد والدینش بفرستنش به مدرسه شبانهروزی، جایی که حسابی روش تاثیر گذاشت.
اولین تجربه بازیگریش تو ۱۴ سالگی تو فیلم «یکشنبه خونین یکشنبه» بود، یه نقش کوچیک بهعنوان یه بچه خرابکار. خودش بعداً این تجربه رو «بهشت» توصیف کرد، چون بهش پول دادن تا ماشینها رو خط بندازه! ولی مسیر اصلیش به سمت بازیگری تو تئاتر شروع شد.
دنیل دی لوئیس تو تئاتر ملی جوانان و بعداً تو مدرسه بریستول الد ویک آموزش دید. با اینکه آموزشش کلاسیک بود، خودش عاشق متد اکتینگ شد، چیزی که بعداً امضای کارش شد.
تو دهه ۸۰، دنیل بین تئاتر و فیلم جابهجا میشد. نقشهای مکمل تو فیلمهایی مثل «گاندی» (۱۹۸۲) و «فضل» (۱۹۸۴) داشت، ولی اولین نقش مهمش تو «رختشویخانه زیبای من» (۱۹۸۵) بود که حسابی تحسین شد. این فیلم بود که دنیل دی لوئیس رو بهعنوان یه استعداد بزرگ به دنیا نشون داد.
متد اکتینگ: چرا دنیل دی لوئیس با بقیه فرق داره؟
اگه بخوام یه چیز خاص درباره دنیل دی لوئیس بگم، اون متد اکتینگه. این یعنی چی؟ یعنی دنیل برای هر نقش، کاملاً خودشو غرق تو شخصیت میکنه. نه فقط موقع فیلمبرداری، بلکه حتی بیرون از صحنه! مثلاً برای «پای چپ من» (۱۹۸۹)، ماهها تو کلینیک معلولین دوبلین وقت گذروند تا حس واقعی کریستی براون، یه نقاش معلول، رو بفهمه. حتی تو صحنههای فیلمبرداری، از ویلچر جدا نمیشد و عوامل مجبور بودن اونو جابهجا کنن!
یا مثلاً برای «آخرین موهیکان» (۱۹۹۲)، دنیل دی لوئیس رفت تو جنگل و یاد گرفت چطور شکار کنه، پوست بکنه و حتی با سلاحهای قدیمی بجنگه. برای «لینکلن» (۲۰۱۲)، یه سال کامل وقت گذاشت و بیش از ۱۰۰ کتاب درباره آبراهام لینکلن خوند. حتی لهجه و حرکاتش رو با گریمکارها تمرین کرد تا دقیقاً شبیه لینکلن بشه. همسرش، ربکا میلر، میگفت: «انگار با خود آبراهام لینکلن زندگی میکردم!»
این سبک بازیگری خیلی ریسکیه. گاهی به سلامتیش آسیب میرسوند، مثل وقتی تو «دارودستههای نیویورکی» تو هوای سرد رم بدون لباس گرم فیلمبرداری کرد و ذاتالریه گرفت. ولی همین تعهد عجیب باعث شده که دنیل دی لوئیس نقشهای بهیادموندنی خلق کنه. خودش میگه: «اگه نقشم رو تعریف کنم، نابودش کردم.» این یعنی اون به جای حرف زدن، با عمل نشون میده که چطور یه شخصیت رو زنده میکنه.
اوجهای حرفهای و جوایز
کارنامه دنیل دی لوئیس پر از شاهکارهاییه که تاریخ سینما رو رقم زدن. این آدم با فقط ۲۱ فیلم تو چهار دهه، تونست سه تا اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد ببره، چیزی که هیچ بازیگر مرد دیگهای نتونسته! اولین اسکارش برای «پای چپ من» (۱۹۸۹) بود، جایی که نقش کریستی براون رو بازی کرد.
دومین اسکارش برای «خون به پا خواهد شد» (۲۰۰۷) و نقش دنیل پلینویو بود، یه معدنچی نفتخوار که به یکی از بهیادموندنیترین شخصیتهای سینما تبدیل شد. سومین اسکارش هم برای «لینکلن» (۲۰۱۲) بود که همه منتقدا رو شگفتزده کرد.
علاوه بر اسکار، دنیل دی لوئیس چهار تا جایزه بفتا، سه تا جایزه انجمن بازیگران و دو تا گلدن گلوب داره. حتی مجله تایم تو سال ۲۰۱۲ بهش لقب «بزرگترین بازیگر جهان» رو داد!
فیلمهایی مثل «دارودستههای نیویورکی» (۲۰۰۲) و «رشته خیال» (۲۰۱۷) هم نامزد اسکار شدن و نشون دادن که چطور میتونه نقشهای پیچیده و حتی منفور رو به شکل باورنکردنیای جذاب کنه.
یه نکته جالب اینه که دنیل دی لوئیس خیلی گزیدهکاره. از سال ۱۹۹۸ به بعد، فقط تو شش فیلم بازی کرد و بین هر فیلمش تقریباً پنج سال فاصله بود. حتی نقشهای بزرگی مثل ارباب حلقهها و بتمن رو رد کرد، چون حس میکرد بهشون وصل نیست. این انتخابها نشون میده که چقدر به هنرش جدی نگاه میکنه.
زندگی شخصی و بازنشستگی
دنیل دی لوئیس به شدت از حریم شخصیش محافظت میکنه. به قول خودش، زندگی شخصیش یه «مطالعه مادامالعمر درباره بهانهچینیه»! این یعنی اصلاً دوست نداره درباره زندگی خصوصیش با رسانهها حرف بزنه.
با این حال، یه سری چیزا دربارهش میدونیم. مثلاً از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵ با بازیگر فرانسوی، ایزابل آجانی، رابطه داشت و یه پسر به اسم گابریل-کین دارن که سال ۱۹۹۵ به دنیا اومد.
تو سال ۱۹۹۶ با ربکا میلر، دختر آرتور میلر (نویسنده معروف)، ازدواج کرد و دو تا پسر به اسمهای رونان و کشل دارن. این خانواده معمولاً بین ایرلند و نیویورک زندگی میکنن. دنیل دی لوئیس حتی یه دوره پنجساله (۱۹۹۷-۲۰۰۲) از بازیگری فاصله گرفت و رفت دنبال نجاری و کفاشی تو ایتالیا! میگن این کار بهش حس آزادی میداد.
تو سال ۲۰۱۷، بعد از فیلم «رشته خیال»، دنیل دی لوئیس اعلام کرد که دیگه بازیگری نمیکنه. تو یه مصاحبه گفت که حس غم عجیبی تو زمان فیلمبرداری این فیلم بهش دست داده و تصمیمش برای بازنشستگی یه جورایی ناگهانی بود. پل توماس اندرسون، کارگردان این فیلم، میگه شاید دوباره تو یه مدیوم هنری دیگه ببینیمش، ولی فعلاً خبری از بازگشتش نیست.
بهترین فیلمهای دنیل دی لوئیس
اگه بخوام یه لیست از بهترین فیلمهای دنیل دی لوئیس بدم، اینا قطعاً تو صدرن:
- پای چپ من (My Left Foot – ۱۹۸۹): نقش کریستی براون، یه نقاش معلول که فقط با پای چپش کار میکرد. این فیلم اولین اسکارش رو برد.
- خون به پا خواهد شد (There Will Be Blood – ۲۰۰۷): نقش دنیل پلینویو، یه معدنچی جاهطلب و بیرحم. این نقش دومین اسکارش رو آورد.
- لینکلن (Lincoln – ۲۰۱۲): نقش آبراهام لینکلن که با تحقیق عمیق و بازی بینقصش سومین اسکار رو گرفت.
- دارودستههای نیویورکی (Gangs of New York – ۲۰۰۲): نقش بیل قصاب، یه شخصیت خشن و کاریزماتیک که نامزد اسکار شد.
- رشته خیال (Phantom Thread – ۲۰۱۷): آخرین فیلمش، نقش یه طراح لباس وسواسی که بازم نامزد اسکار شد.
این فیلمها فقط یه گوشه از کارنامه درخشان دنیل دی لوئیس هستن. اگه دنبال فیلمهای عمیق و بازیگری در حد اعلا هستی، اینا رو از دست نده!
نقد کوتاه: نقاط قوت و بحثهای پیرامون دنیل دی لوئیس
بیایم یه نگاه سریع به نقاط قوت و بحثهای اطراف دنیل دی لوئیس بندازیم:
نقاط قوت:
- تعهد بینظیر به نقشها با متد اکتینگ
- خلق شخصیتهای بهیادموندنی و پیچیده
- سه اسکار و کلی جایزه معتبر دیگه
- گزیدهکاری و انتخاب نقشهای باکیفیت
نقاط بحثبرانگیز:
- بعضیها میگن متد اکتینگش بیش از حد افراطیه و به سلامتیش آسیب زده
- تعداد کم فیلمهاش باعث شده خیلیها دلشون برای کارای بیشترش تنگ بشه
- بازنشستگیش تو اوج حرفهای باعث ناراحتی طرفدارا شد
جمعبندی: چرا دنیل دی لوئیس یه اسطورهست؟
خب، حالا که حسابی درباره دنیل دی لوئیس حرف زدیم، میتونم بگم این آدم یه پدیدهست. از تعهد عجیبش به نقشها گرفته تا انتخابهای گزیدهکارش، همهچیز نشون میده که چرا بهش میگن «بزرگترین بازیگر جهان».
دنیل دی لوئیس نه فقط بازیگر، بلکه یه هنرمند واقعیه که با هر نقشش یه داستان جدید خلق کرد. سه تا اسکار، چهار تا بفتا و کلی جایزه دیگه فقط یه گوشه از موفقیتشه.
ولی چیزی که واقعاً دنیل دی لوئیس رو خاص میکنه، عشقش به هنره. اون هیچوقت دنبال شهرت نبود، فقط میخواست بهترین نسخه از هر نقش رو به نمایش بذاره. بازنشستگیش تو سال ۲۰۱۷ دل خیلیها رو شکست، ولی میراثش تو سینما برای همیشه زندهست. اگه عاشق سینمایی، کارنامه دنیل دی لوئیس مثل یه گنج میمونه.
سوالات متداول درباره دنیل دی لوئیس
۱. دنیل دی لوئیس چند تا اسکار داره؟
سه تا اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای «پای چپ من»، «خون به پا خواهد شد» و «لینکلن».
۲. چرا دنیل دی لوئیس بازنشسته شد؟
خودش گفت حس غم عجیبی تو زمان فیلمبرداری «رشته خیال» بهش دست داد و تصمیم گرفت دیگه بازی نکنه.
۳. متد اکتینگ دنیل دی لوئیس چیه؟
اون کاملاً خودشو غرق نقش میکنه، حتی بیرون از صحنه، و گاهی برای ماهها تو شخصیت باقی میمونه.
۴. دنیل دی لوئیس کجاییه؟
انگلیسیه با ملیت دوگانه بریتانیایی و ایرلندی. تو لندن به دنیا اومد.
۵. بهترین فیلم دنیل دی لوئیس چیه؟
سلیقهایه، ولی خیلیها «خون به پا خواهد شد» و «لینکلن» رو بهترین کاراش میدونن.
۶. آیا دنیل دی لوئیس برمیگرده؟
تا حالا چیزی نگفته، ولی کارگردان «رشته خیال» امیدواره تو یه مدیوم هنری دیگه ببینیمش.
۷. دنیل دی لوئیس چه جوایز دیگهای داره؟
چهار تا بفتا، سه تا جایزه انجمن بازیگران و دو تا گلدن گلوب.
۸. زندگی شخصی دنیل دی لوئیس چطوره؟
با ربکا میلر ازدواج کرده، سه تا پسر داره و خیلی از حریم شخصیش محافظت میکنه.
۹. چرا دنیل دی لوئیس گزیدهکاره؟
فقط نقشهایی رو قبول میکنه که حسابی بهشون اعتقاد داره و دنبال کیفیت به جای کمیته.
۱۰. اولین فیلم دنیل دی لوئیس چی بود؟
«یکشنبه خونین یکشنبه» تو سال ۱۹۷۱ که نقش یه بچه خرابکار رو داشت.
تو چی فکر میکنی؟ کدوم فیلم دنیل دی لوئیس رو بیشتر دوست داشتی؟ یا شاید یه داستان جالب درباره این اسطوره شنیدی؟ تو بخش نظرات برامون بنویس و بگو نظرت چیه! کنجکاوم بدونم کدوم نقشش بیشتر به دلت نشسته!