فیلم شکافته: 23 شخصیت در یک بدن که مو به تنت سیخ می‌کنه!

مقدمه

اگه عاشق فیلم‌های ترسناک روانشناختی هستی که تو رو به فکر بندازه و همزمان مو به تنت سیخ کنه، حتماً فیلم شکافته رو دیدی یا حداقل اسمش به گوشت خورده. این فیلم محصول 2016، کار ام. نایت شیامالان.

یه تریلر هیجان‌انگیز و پر از رمز و رازه که با بازی خیره‌کننده جیمز مک‌آووی حسابی سر و صدا کرد. من که پنج سال تو دنیای محتوا قلم زدم، می‌تونم بگم فیلم شکافته یکی از اون کارای خاصه که با ایده خلاقانه‌ش تورو غافلگیر می‌کنه.

حالا که سال 2025ه و فیلم شکافته هنوز تو لیست فیلم‌های ترسناک کلاسیک جا داره، وقتشه بشینیم و یه نقد حسابی و خودمونی ازش داشته باشیم. قراره مثل دو تا رفیق گپ بزنیم درباره داستان، بازیگرا، فضاسازی و همه‌چیزایی که این فیلم رو به یه تجربه به‌یادموندنی تبدیل کرده. اگه کنجکاوی بدونی چرا فیلم شکافته انقدر طرفدار داره، تا آخر این مقاله باهام همراه باش!

معرفی فیلم شکافته

فیلم شکافته (Split) یه تریلر روانشناختی و وحشته که سال 2016 به کارگردانی ام. نایت شیامالان ساخته شد. این فیلم با بازی جیمز مک‌آووی، آنیا تیلور-جوی و بتی باکلی، داستان یه مرد با 23 شخصیت مختلف به اسم کوین (مک‌آووی) رو روایت می‌کنه که سه دختر نوجوان رو می‌دزده.

یکی از شخصیت‌های کوین به اسم دنیس، یه مرد وسواسی و خطرناکه که دخترها رو زندانی می‌کنه، ولی کم‌کم معلوم می‌شه که یه شخصیت حتی خطرناک‌تر به اسم “هیولا” داره ظهور می‌کنه.

فیلم شکافته با مدت زمان 117 دقیقه یه تجربه پرتنش و پرپیچ و خمه که با بودجه کم 9 میلیون دلار ساخته شد و بیش از 278 میلیون دلار فروخت. این فیلم بخشی از دنیای سینمایی شیامالانه که با «نشکن» شروع شد و با «گلس» ادامه پیدا کرد. حالا بریم سراغ جزئیات و ببینیم چرا فیلم شکافته انقدر خاصه!

نقد و بررسی

داستان و مضمون

داستان فیلم شکافته از همون اول تورو می‌گیره و پرتت می‌کنه وسط یه موقعیت پراسترس. سه دختر نوجوان به اسم‌های کیسی، کلر و مارسیا توسط یه مرد عجیب به اسم دنیس دزدیده می‌شن و تو یه زیرزمین زندانی می‌شن. کم‌کم معلوم می‌شه که این مرد.

کوین، دچار اختلال چندشخصیتیه و 23 شخصیت مختلف تو وجودش زندگی می‌کنن. از یه خانم انگلیسی مهربون به اسم پاتریشیا گرفته تا یه بچه 9 ساله به اسم هدویگ، هر شخصیت حس و حال خاص خودشو داره.

مضمون اصلی فیلم شکافته درباره اختلال چندشخصیتی (DID) و قدرت ذهن انسان در برابر تروماهاست. شیامالان بهت نشون می‌ده که چطور ذهن می‌تونه برای مقابله با دردهای گذشته شخصیت‌های جدید بسازه. کیسی.

که خودش گذشته تلخی داره، با کوین ارتباط برقرار می‌کنه و این باعث می‌شه داستان عمق احساسی پیدا کنه. یه پیچش بزرگ تو فیلم هست که همه‌چیزو عوض می‌کنه و تورو غافلگیر می‌کنه.

یه نکته باحال درباره داستان فیلم شکافته اینه که شیامالان از الهام‌های واقعی مثل اختلال DID استفاده کرده تا یه داستان علمی-تخیلی و ترسناک بسازه. البته داستان یه سری ضعف هم داره.

مثلاً بعضی شخصیت‌های کوین یه کم کلیشه‌این و می‌تونستن عمیق‌تر باشن. یا پایان فیلم که به دنیای «نشکن» وصل می‌شه، برای کسایی که فیلم‌های قبلی شیامالان رو ندیدن یه کم گیج‌کننده‌ست. ولی این ضعف‌ها تو هیجان کلی داستان گم می‌شن و ارزش فیلم رو کم نمی‌کنن.

مضمون‌های دیگه مثل بقا، تروما و قدرت ذهن هم تو فیلم شکافته پررنگن. فیلم بهت نشون می‌ده که چطور گذشته می‌تونه حال رو تحت تأثیر قرار بده و رویاها گاهی به کابوس تبدیل می‌شن. این لایه‌های عمیق باعث می‌شن فیلم فقط یه وحشت ساده نباشه و یه عمق بیشتر داشته باشه.

بازیگران و شخصیت‌پردازی

بازیگرای فیلم شکافته یکی از بهترین بخش‌هاشن. جیمز مک‌آووی تو نقش کوین با 23 شخصیت مختلف یه اجرای خیره‌کننده داره. اون با تغییر صدا، حالت صورت و حتی نحوه راه رفتن، هر شخصیت رو منحصربه‌فرد کرده. از هدویگ بچه‌گانه گرفته تا دنیس وسواسی و حتی “هیولا” وحشتناک، مک‌آووی حسابی تورو می‌ترسونه و همزمان همذات‌پنداری می‌کنی.

آنیا تیلور-جوی تو نقش کیسی هم عالیه. اون یه جوون آسیب‌دیده‌ست که با گذشته تلخش کنار اومده و حالا باید برای زنده موندن بجنگه. تیلور-جوی با چشم‌ها و سکوتش حسابی این شخصیت رو زنده کرده. بتی باکلی تو نقش دکتر فلچر، روانشناس کوین، یه اجرای گرم و حرفه‌ای داره که به فیلم عمق می‌ده.

شخصیت‌پردازی تو فیلم شکافته خیلی خوب کار شده. کوین با 23 شخصیتش یه شاهکار شخصیت‌پردازیه که هر کدوم حس و حال خاص دارن. کیسی هم یه قهرمان غیرمنتظره‌ست که با زخم‌های گذشته‌ش می‌جنگه.

یه مشکل اینه که شخصیت‌های فرعی مثل کلر و مارسیا یه کم سطحی پرداخت شدن و می‌تونستن عمیق‌تر باشن. ولی بازی‌های اصلی مک‌آووی و تیلور-جوی انقدر قوی‌ان که این ضعف به چشم نمیاد.

فیلم‌برداری و فضاسازی

فیلم‌برداری فیلم شکافته یه سبک بسته و پرتنش داره که حسابی به جو فیلم کمک می‌کنه. کریستوفر نلسن با زاویه‌های نزدیک و نورپردازی تاریک، یه فضای خفقان‌آور ساخته که حس زندانی بودن رو منتقل می‌کنه. صحنه‌های زیرزمین با نور کم و سایه‌های بلند، انگار داری تو یه کابوس راه می‌ری.

فضاسازی فیلم شکافته حسابی مرموز و پراسترسه. زیرزمین کوین با دیوارهای سیمانی و اتاق‌های کوچک، یه جورایی مثل یه زندان روانی طراحی شده. موسیقی متن هم که کار مایکل جیانچینوه.

پر از صداهای وهم‌آلود و تنش‌زاست که مو به تن آدم سیخ می‌کنه. یه نکته منفی اینه که بعضی صحنه‌های تاریک یه کم زیادی تیره‌ان و اگه رو صفحه کوچیک ببینی، ممکنه جزئیات رو از دست بدی. ولی در کل، فیلم‌برداری و فضاسازی فیلم شکافته انقدر قویه که تورو غرق خودش می‌کنه.

کارگردانی و اجرا

ام. نایت شیامالان، کارگردان فیلم شکافته، یه بار دیگه نشون داده که استاد ساخت تریلرهای پرپیچ و خمه. شیامالان با فیلم‌هایی مثل «حس ششم» و «نشکن» حسابی سر زبونا افتاده بود، ولی بعد از چندتا فیلم ضعیف، با فیلم شکافته دوباره به اوج برگشت. اون با بودجه کم 9 میلیون دلار تونسته یه فیلم پرتنش و پر از غافلگیری بسازه.

یکی از نقاط قوت کارگردانی شیامالان تو فیلم شکافته اینه که تونسته تعادل خوبی بین وحشت و درام برقرار کنه. صحنه‌های وحشت‌آمیز با لحظات احساسی قاطی شدن و این باعث می‌شه فیلم فقط یه اسلشر ساده نباشه. شیامالان همچنین از نظر روانشناختی حسابی تحقیق کرده و اختلال DID رو با دقت نشون داده، هرچند یه سری منتقدا می‌گن که این اختلال رو کلیشه‌ای نشون داده.

البته یه سری ضعف هم تو کارگردانی هست. مثلاً ریتم فیلم تو بعضی جاها یه کم کند می‌شه، مخصوصاً تو نیمه اول که شخصیت‌ها معرفی می‌شن. یا پایان فیلم که به دنیای سینمایی شیامالان وصل می‌شه، برای کسایی که فیلم‌های قبلی‌شو ندیدن یه کم گیج‌کننده‌ست. ولی در کل، کارگردانی و اجرای فیلم شکافته یه نمونه عالی از یه تریلر روانشناختیه که ارزش دیدن داره.

لیست بازیگران اصلی

اینجا لیست بازیگرای اصلی فیلم شکافته رو برات می‌گم:

• جیمز مک‌آووی (James McAvoy) در نقش کوین وندل کرامب و شخصیت‌های مختلف
• آنیا تیلور-جوی (Anya Taylor-Joy) در نقش کیسی کوک
• بتی باکلی (Betty Buckley) در نقش دکتر کارن فلچر
• هیلی لو ریچاردسون (Haley Lu Richardson) در نقش کلر بنویت
• جسیکا سولا (Jessica Sula) در نقش مارسیا

این بازیگرا حسابی به داستان فیلم شکافته عمق دادن و باعث شدن که تماشای فیلم یه تجربه به‌یادموندنی باشه.

آثار مشابه فیلم شکافته

اگه از فیلم شکافته خوشت اومده، این چندتا فیلم دیگه هم حسابی به دلت می‌شینه:

1. نشکن (Unbreakable – 2000): یه فیلم فوق‌العاده شیامالان درباره ابرقهرمانان واقعی با بازی بروس ویلیس و ساموئل ال جکسون. پر از رمز و راز و غافلگیری.
2. حس ششم (The Sixth Sense – 1999): شاهکار کلاسیک شیامالان با پیچش داستانی معروفش و بازی بروس ویلیس. اگه عاشق غافلگیری هستی، این فیلم باید تو لیستت باشه.
3. گلس (Glass – 2019): دنباله نشکن و شکافته با بازی مک‌آووی، ویلیس و جکسون. یه پایان‌بندی برای دنیای سینمایی شیامالان.
4. فیلم باشگاه مشت‌ زنی (Fight Club – 1999): یه فیلم روانشناختی با پیچش داستانی بزرگ و بازی برد پیت و ادوارد نورتون. پر از فلسفه و هیجان.
5. شاتر آیلند (Shutter Island – 2010): یه تریلر روانشناختی با بازی لئوناردو دی‌کاپریو که پر از رمز و رازه.

این فیلم‌ها حس و حال روانشناختی و پرپیچ و خم فیلم شکافته رو دارن و می‌تونن یه شب سینمایی باحال برات بسازن.

نقد کوتاه

فیلم شکافته یه تریلر روانشناختی نفس‌گیره که با بازی خیره‌کننده جیمز مک‌آووی و آنیا تیلور-جوی حسابی می‌درخشه. داستان پرپیچ و خم، کارگردانی ام. نایت شیامالان و فضاسازی پرتنش، این فیلم رو به یه تجربه به‌یادموندنی تبدیل کرده. البته داستان نیمه اول یه کم کند می‌شه و بعضی شخصیت‌ها سطحی‌ان، ولی اگه عاشق غافلگیری و وحشت روانشناختی هستی، فیلم شکافته نباید از دستت بره!

جمع‌بندی

خب، حالا که حسابی درباره فیلم شکافته گپ زدیم، می‌تونم بگم این فیلم یه تریلر روانشناختی پرپیچ و خمه که طرفدارای ژانر وحشت رو حسابی راضی می‌کنه. داستان عمیق و پر از غافلگیری، بازی‌های خیره‌کننده جیمز مک‌آووی و آنیا تیلور-جوی.

و کارگردانی خلاقانه ام. نایت شیامالان، این فیلم رو به یه اثر به‌یادموندنی تبدیل کرده. از اون طرف، فیلم‌برداری پرتنش و موسیقی متن وهم‌آلود حسابی تورو غرق خودش می‌کنه.

البته فیلم شکافته یه سری ضعف هم داره، مثل داستان نیمه اول کند و شخصیت‌های فرعی سطحی. ولی وقتی داری با کوین و 23 شخصیتش همراه می‌شی و با کیسی تو مبارزه برای بقا همذات‌پنداری می‌کنی، این ضعف‌ها به چشم نمیان.

اگه عاشق فیلم‌های پر از رمز و راز و وحشت روانشناختی هستی، این فیلم نباید از دستت بره. حالا نوبت توئه! تو بخش کامنت‌ها برامون بنویس که حس و حالت از فیلم شکافته چی بود؟ کدوم شخصیت کوین بیشتر به دلت نشست؟ منتظر نظراتتیم!