نویسنده : نام انگلیسی: The Medium
نام فارسی: فیلم واسطه
محصول: کره جنوبی – ۲۰۲۱
امتیاز: ۲.۵ از ۴ – 〇◐⬤⬤
مصطفی ملکی
سه فیلم تعقیب‌کننده، «فیلم دریای زرد» و فیلم شیون در سینمای دو دهه‌ی اخیر کره‌ی جنوبی آن‌قدر برای مخاطبان سینما جذاب بوده‌اند که نام «نا هونگ-جین» هیچ‌گاه از ذهن آن‌ها فراموش نمی‌شود. معجزه‌ی نا هونگ جین در این سه اثر همان هویت سینمای کره است؛ ترکیب عریان عشق و خشونت.
او کار خود را در سینما با دو اثر کوتاه که فقط‌و‌فقط بخشی از سینمای زیبایی‌شناسانه بودند آغاز کرد. اما هونگ-جین مسیری دیگر را برای سینمای بلند داستانی انتخاب کرده بود و اولین گام خود را با فیلم «تعقیب‌کننده» در سال ۲۰۰۸ برداشت.
گام اول او در سینمای بلند داستانی آن‌قدر محکم بود که مخاطب این سینما لحظه‌شماری می‌کرد تا اثر بعدی این کارگردان موفق را تماشا کند. هونگ-جین بعد از فیلم واسطه نشان داد که به‌هیچ‌عنوان تحت تأثیر وسوسه‌ی شهرت نیست و در سال ۲۰۱۳ بود که «دریای زرد» را روی پرده برد.
اثر دوم او نه‌تنها موفق بود بلکه پایه‌های حضورش در سینما را به‌عنوان یک کارگردان کره‌ای که ژانرهای سینمایی را به‌خوبی می‌شناسد محکم‌تر کرد. اما «هونگ-جین» که در دو اثر قبلی خود مسیر ژانرهای هیجان‌انگیز و جنایی را پیش گرفته بود به‌یک‌باره وارد ژانر دلهره شد و در سال ۲۰۱۶ بود که «شیون» او را به قله رساند.
تقریباً هر مخاطبی پس از تماشای فیلم واسطه متوجه می‌شود که این کارگردان چگونه روزنه‌های بسته‌ی ژانر دلهره را در اثر خود باز کرده و تجربه‌ای جدید از دهشت و ترس و رازآلودگی را به او هدیه می‌دهد. هونگ-جین کارگردان صبوری‌ست و مدام خود را اسیر ساخت آثار پی‌در پی و آزمون‌و‌خطا نمی‌کند.
حال او داستان دلهره‌آور دیگری را نگاشته و این بار در لوکیشن تایلند و با کارگردانی تایلندی قصد دارد به‌صورت مستندنما تجربه‌ی دیگری از دلهره را مقابل مخاطب قرار دهد.
مستندنماها و ژانر دلهره رابطه‌ای تنگانگ با یکدیگر دارند؛ سری فیلم‌های «فعالیت فراطبیعی» یا «کلاورفیلد» دو نمونه‌ی عام در سینمای جریان اصلی هستند. هونگ-جین اما با آن نگاه پر از تأمل خود و به‌دور از جامپ‌کات‌ها و جامپ‌اسکرها وارد فیلم واسطه می‌شود. درست است که کارگردانی اثر را شخصی دیگر برعهده دارد اما روایت فیلم و تهیه‌کنندگی آن را شخصی برعهده دارد که خط روایی اثر را می‌شناسد.
فیلم واسطه روایت یکی از جادوگران روستانشین و سنتی در تایلند است که احساس می‌کند یکی از خدایان بدن او را به‌عنوان واسطه انتخاب کرده تا با دیگران ارتباط برقرار کند. قاب‌بندی افتتاحیه‌ی فیلم نه شبیه یک مستندنما که کاملاً به یک مستند شبیه است.
برخلاف فیلم‌هایی که نام بردیم و آن قاب‌بندی‌هایی که از همان ابتدا مخاطب را درگیر روایت می‌کنند، فیلم واسطه با همان زاویه‌ی معروف ۷۵ درجه‌ی سینمای مستند کاراکتر «نیم» را نشان می‌دهد که در حال ارائه‌ی شرح‌حالی از موقعیت کنونی خود در اجتماع است. ده دقیقه‌ی ابتدایی فیلم به‌سبک آثار مستند و با تلفیقی از لانگ‌شات‌ها و مراسم‌های آئینی مخاطب را درون فضا قرار می‌دهد.
اما لایه‌ی درونی روایت درست از زمانی آغاز می‌شود که نیم در مراسم ختم شوهرخواهر خود متوجه رفتار عجیب خواهرزاده‌اش می‌شود. فیلم درست از همین نقطه بخش داستانی‌اش را آغاز می‌کند.
اما همچنان هیچ نشانی از جامپ‌اسکر و تعلیق در آن شاهد نیستیم و فیلم همان امضای معروف آثار قبلی هونگ-جین را در خود دارد؛ تصاویر نرمی که مخاطب را بیشتروبیشتر به درون روایت هدایت می‌کنند.
فیلم «واسطه» در پرده‌ی سوم روایت خود و بعد از اینکه داستان برای مخاطب جا افتاد دست به استفاده از تکنیک‌های کلیشه‌ی روایت‌های دلهره‌آور می‌زند. به‌همین سبب است که جامپ‌اسکرهای این پرده به‌طرز دهشتناکی مخاطب را دچار دلهره می‌کنند.
حتی تعلیق‌های همراه سکوت در این پرده باعث می‌شوند مخاطب درگیر آشفتگی‌های سکانس‌های بعدی شود. فیلم واسطه برای مخاطب ژانر دلهره می‌تواند تجربه‌ای جدید از مستندنما در سینمای شرق باشد و او را دچار همان هیجانی کند که از فیلم‌های این ژانر انتظار دارد.
