نویسنده : نام انگلیسی: Nonnas
نام فارسی: فیلم مامان‌بزرگ‌ها
محصول: ۲۰۲۵ – ایالات متحده
ژانر: درام، کمدی
رده‌ی سنی: ۱۲+
امتیاز: ۱ از ۴
مصطفی ملکی
«استیفن شباسکی» را می‌توان در دسته‌ی فیلمسازانی جای داد که دنیایی مخصوص به خود را ندارند و صرفاً از روی داستان‌هایی که دریافت می‌کنند دست به ساخت اقتباس یا بازنمایی‌های سینمایی می‌زنند.
به‌نوعی در روایت‌های این دسته از کارگردان‌ها قوه‌ی تخیل جای خود را به بازسازی یک رخداد واقعیِ داستانی‌شده می‌دهد. پس از دنیای آقای شباسکی نباید انتظار خارق‌العاده‌ای داشت. او در فیلم مامان‌بزرگ‌ها بار دیگر وارد اقتباسی از زندگی یک انسان حقیقی شده و سعی دارد شیوه‌ی تغییر زندگی این فرد را سینمایی کند.
آنچه از ابتدا مخاطب را آزار می‌دهد نرمی نگاه کارگردان است. به‌نوعی آقای شباسکی دائم در حال تصویر کردن رخدادهایی است که مخاطب را درگیر هیچ پیچش یا حفره‌‌ی روایی نمی‌کند. او نه توان این را دارد که کمی فانتزی به اثر خود ببخشد یا حتی تنهایی و خمودگی کاراکترش را همچون امضایی محکم درون اثر قرار دهد.
در نتیجه آنچه مشاهده می‌کنیم کاراکتری با نام «جویی» است که تصمیم دارد پس از مرگ مادر خود رستورانی ایتالیایی را در حومه‌ی نیویورک افتتاح کند. تنها نکته‌ای که کارگردان عنوان فیلم و درون‌مایه فیلم مامان‌بزرگ‌ها را به آن اختصاص داده تصمیم جویی برای استخدام چند پیرزن است تا دستپخت‌های خانگی را وارد رستوران خود کند.
در اینجا نیز کارگردان از قوه‌ی تخیل داستانی خود کمترین بهره را برده است. مادر و مادربزرگ کاراکتر اصلی داستان فیلم مامان‌بزرگ‌ها که این‌قدر تأثیر بزرگی روی زندگی کنونی او دارند سهمی در انتزاع این کاراکتر ندارند. همین باعث می‌شود تا داستان فیلم مامان‌بزرگ‌ها تبدیل به خطی مستقیم و بدون جذابیت شود.
آقای شباسکی در فرم بصری و روایی فیلم مامان‌بزرگ‌ها خود نیز تلاش زیادی را نمی‌کند. او صرفاً از طریق برخی کلیشه‌های مرسوم در درام‌های میانه‌ی هالیوودی سعی می‌کند چالش‌هایی پیش روی کاراکتر اصلی را به کمترین حد ممکن برساند.
در چنین روایتی با این ساختار همه‌ی این تصمیم‌ها مشکل محسوب می‌شوند. آقای شباسکی به‌طور حتم جسارت آن را نداشته که مخاطب را در برابر یک درام مستقل با محوریت کاراکتری منزوی قرار دهد.
در این صورت خنثی‌ترین کنش از سوی کاراکتر نیز پذیرفته می‌شد، اما در این فیلم با چنین رویکردی مواجه نیستیم. کارگردان تا جایی که می‌تواند از زندگی شخصی این کاراکتر حذف می‌کند تا موقعیت‌های پیش روی او را به‌تصویر بکشد.
فیلم مامان‌بزرگ‌ها از آن دست روایت‌هایی محسوب می‌شود که تماشای آن حوصله‌ای به‌اندازه‌ی مخاطب تازه‌وارد به دنیای سینما را می‌طلبد؛ مخاطبی که از دیدن تصویر متحرک بدون توجه به فرم و محتوای آن نهایت بهره را می‌برد.
اما همین مخاطب پس از یک ماه تماشای آثار مختلف سینمایی اگر در برابر چنین اثری قرار بگیرد کاملاً نسبت به آن حس دافعه خواهد داشت. چنین روایت‌هایی باقیمانده‌ی دوران اسکروبال‌های خانوادگی هالیوود کلاسیک هستند.
گویی هالیوود همچنان از چنین مثبت‌اندیشی‌های خالی از هر گونه تخیل داستانی بهره می‌برد تا قفسه‌ی آثار خود را پر کند. در هر حال از فیلمسازی چون آقای شباسکی انتظار می‌رود بیشتر و بهتر درون دنیای تخیل گام بردارد و شخصیت‌پردازی‌های خود را این‌قدر ساده و بدون هیچ پیچشی در برابر چشم مخاطب سینما قرار ندهد.
