بیوگرافی گلی ترقی بانوی داستان‌نویس که خاطرات ایران رو با کلمات زنده می‌کنه

زندگی اولیه و تحصیلات گلی ترقی

وی در خانواده‌ای فرهنگی و مرفه در تهران به دنیا اومد. پدرش لطف‌الله ترقی (Lotfollah Taraghi) یکی از چهره‌های ادبی و مطبوعاتی بود، که مجله ترقی رو اداره می‌کرد و وکیل هم بود. مادرش هم به کتاب و نوشتن علاقه داشت و وقت‌ش رو با ادبیات می‌گذروند. گلی ترقی آخرین بچه خانواده بود و کودکی‌ش در محله شمیران گذشت، جایی که پر از باغ و خاطرات خوش بود. اون از کوچیکی با کتاب آشنا شد، چون خونه‌شون پر از مجله و کتاب بود.

در نوجوانی، گلی ترقی به مدرسه‌های خوب تهران رفت و بعد برای تحصیل به آمریکا سفر کرد. اون در دانشگاه دریک آیووا (Drake University, Iowa) فلسفه خوند و مدرک لیسانس گرفت. این دوره خیلی روی دیدگاه‌ش تاثیر گذاشت، چون با فرهنگ غرب آشنا شد اما همیشه به ریشه‌های ایرانی‌ش وفادار موند. وقتی برگشت ایران، شروع به نوشتن کرد اما اول در زمینه فیلم‌نامه کار کرد. گلی ترقی در این سال‌ها ازدواج کرد و دو بچه به دنیا آورد، که این تجربیات در داستان‌هاش بازتاب پیدا کرد.

فکر کن، گلی ترقی جوون که در تهران دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ بزرگ می‌شه، پر از ایده‌های نو. اون زمان ایران در حال مدرن شدن بود، و ایشان تحت تاثیر پدرش، به مسائل اجتماعی علاقه‌مند شد. این بخش از زندگی‌ش، پایه‌ای برای کارهای بعدی‌ش شد.

گلی در خاطراتش می‌گه که از کودکی، داستان‌های مادرش رو می‌شنید و این الهام‌بخش بود. بعد از تحصیل، در تهران ماند و شروع به همکاری با مجلات کرد.

فعالیت‌های ادبی اولیه گلی ترقی

گلی در سال ۱۳۴۸ با مجموعه داستان “من هم چه گوارا هستم” وارد دنیای ادبیات شد. این کتاب پر از داستان‌های کوتاه بود که زندگی روزمره رو با طنز و عمق نشون می‌داد. بعدش، رمان “خواب زمستانی” در ۱۳۵۲ منتشر شد، که یکی از معروف‌ترین کارهاشه و درباره تنهایی و نوستالژیه. گلی ترقی در این دوره با نویسندگانی مثل جلال آل احمد (Jalal Al-e Ahmad) و سیمین دانشور (Simin Daneshvar) آشنا بود و در محافل ادبی شرکت می‌کرد.

اون فیلم‌نامه‌هایی مثل “بیتا” نوشت که توسط هژیر داریوش (Hajir Darioush) ساخته شد. گلی ترقی سبک‌ش روان و پر از جزئیات زندگی واقعی بود. در دهه ۱۳۵۰، داستان‌هاش در مجلات چاپ می‌شد و محبوب شد. این دوره، اوج فعالیت ادبی‌ش در ایران بود.

می‌دونی، گلی ترقی بیش از ۱۰ کتاب نوشت که بیشترشون مجموعه داستان هستن. اون با فروغ فرخزاد (Forough Farrokhzad) مقایسه می‌شه، اما گلی بیشتر به نوستالژی می‌پردازه. این بخش نشون می‌ده چطور او ادبیات زنان ایرانی رو غنی کرد.

گلی همچنین ترجمه‌هایی کرد و مقالات نوشت. فعالیت ادبی‌ش، قبل از انقلاب، پربار بود و نسل جوان رو تحت تاثیر قرار داد.

دوران مهاجرت و نویسندگی در فرانسه گلی ترقی

بعد از انقلاب ۱۳۵۷، گلی ترقی به فرانسه مهاجرت کرد و در پاریس ساکن شد. این دوره پر از چالش بود، اما او ازش برای نوشتن استفاده کرد. کتاب “خاطره‌های پراکنده” در ۱۳۷۱ منتشر شد، که خاطرات کودکی و نوجوانی‌ش رو روایت می‌کنه. بعدش “جایی دیگر” در ۱۳۷۹ اومد، که درباره مهاجرت و هویته.

گلی ترقی در فرانسه، استاد دانشگاه شد و ادبیات فارسی تدریس کرد. اون جایزه‌های بین‌المللی گرفت، مثل شوالیه فرانسه. داستان‌هاش به انگلیسی ترجمه شدن، مثل “The Pomegranate Lady and Her Sons”. او با نویسندگان فرانسوی مثل مارگریت دوراس (Marguerite Duras) مقایسه می‌شه.

زندگی در مهاجرت سخت بود، اما گلی داستان‌هاش رو نوشت و صدای زنان ایرانی رو به جهان رسوند. این بخش نشون می‌ده چطور مهاجرت، خلاقیت‌ش رو بیشتر کرد.

او الان در خانه سالمندان در فرانسه زندگی می‌کنه، اما همچنان می‌نویسه. کتاب‌های اخیرش مثل “اتفاق” در ۱۳۹۲، پر از عمق روانشناختیه.

میراث و تاثیرات گلی ترقی

میراث گلی در ادبیات نوستالژیک فارسیه. داستان‌هاش نسل‌های بعد رو تحت تاثیر قرار داد، مثل نویسندگانی چون مریم حیدرزاده (Maryam Heydarzadeh). گلی با آثارش، زندگی طبقه متوسط رو بازتاب داد و مسائل زنان رو مطرح کرد.

اون جوایزی مثل بوکاچیو ایتالیا گرفت و کتاب‌هاش به زبان‌های مختلف ترجمه شدن. میراث او، تعهد به حقیقت و زیبایی زبانه.

فکر کن، گلی ترقی که بیش از ۸۰ سال زندگی کرد، چقدر شاهد تغییرات بود. از تهران تا پاریس، همه رو در نوشته‌هاش بازتاب داد.