بازی ایکس کام 1:بیگانگان زمین رو تسخیر کردن تو چیکار می‌کنی؟

مقدمه

سلام بچه‌ها! فکر کن یه روز صبح بیدار شی، تلویزیون رو روشن کنی و ببینی بیگانگان فضایی دارن به زمین حمله کردن. نه از اون فیلم‌های هالیوودی پر زرق و برق، بلکه یه جنگ واقعی، خونین و پر از تصمیم‌های سخت.

اینجا دقیقاً جاییه که بازی ایکس کام 1 شروع می‌شه. من پنج سالِ تو حوزه محتوا و گیمینگ کار کردم، از نقد بازی‌های ایندی گرفته تا عناوین AAA، ولی بازی ایکس کام 1 هنوزم برام یه تجربه خاصه. چرا؟ چون این بازی نه تنها یه استراتژی نوبتی فوق‌العاده‌ست، بلکه یه درس زندگیه درباره مدیریت بحران، تصمیم‌گیری تحت فشار و از دست دادن چیزایی که دوستشون داری.

تو این پست قراره بازی ایکس کام 1 رو از همه زوایا زیر ذره‌بین بذاریم. از داستانش که قلب آدمو به درد میاره، تا گیم‌پلی اعتیادآور و چالش‌های دیوانه‌وارش. اگه هنوز بازی ایکس کام 1 رو تجربه نکردی، این مطلب می‌تونه راهنمایی باشه که چرا باید حتماً یه سر بهش بزنی. و اگه بازی کردی، بیا با هم خاطره‌بازی کنیم و ببینیم کجاها دلمون سوخت!

معرفی بازی ایکس کام 1

بازی ایکس کام 1 که اسمش کاملش XCOM: Enemy Unknown هست، سال ۲۰۱۲ توسط استودیوی Firaxis Games منتشر شد. این بازی در واقع یه بازسازی مدرن از سری کلاسیک X-COM هست که دهه ۹۰ میلادی حسابی طرفدار داشت. اما بازی ایکس کام 1 چیزی فراتر از یه ریمستر ساده‌ست؛ یه انقلاب تو ژانر استراتژی نوبتی به حساب میاد.

داستان بازی ایکس کام 1 تو سال ۲۰۱۵ شروع می‌شه (آینده‌ای که اون موقع برای ما دور به نظر می‌رسید). بیگانگان به زمین حمله کردن و دولت‌های دنیا تصمیم گرفتن یه سازمان مخفی به نام XCOM راه بندازن تا بتونن با این تهدید مقابله کنن.

تو نقش فرمانده این سازمانی، باید سربازها رو مدیریت کنی، تحقیقاتی انجام بدی، پایگاه بسازی و تو مأموریت‌های مختلف با دشمنای عجیب و غریب بجنگی.

بازی ایکس کام 1 روی پلتفرم‌های مختلفی مثل پی‌سی، پلی‌استیشن ۳ و ایکس‌باکس ۳۶۰ منتشر شد و بعداً نسخه‌های بهبودیافته‌اش هم برای کنسول‌های نسل بعد اومد. چیزی که بازی ایکس کام 1 رو خاص می‌کنه، ترکیب هوشمندانه مدیریت استراتژیک با نبردهای تاکتیکی نوبتیه. یعنی هم باید مثل یه ژنرال فکر کنی، هم مثل یه سرباز تو خط مقدم.

بخش اول: داستان و دنیای بازی ایکس کام 1

بذارید یه چیزی رو همین اول کار بگم: داستان بازی ایکس کام 1 شاید به نظر ساده بیاد، ولی عمق احساسی‌اش دیوانه‌کننده‌ست. تو بازی ایکس کام 1، زمین داره نابود می‌شه. شهرها یکی یکی سقوط می‌کنن، مردم وحشت‌زده‌ان و تو تنها امید بشریتی. هر تصمیمی که می‌گیری، مستقیماً روی دنیا تأثیر می‌ذاره.

داستان بازی ایکس کام 1 از همون لحظه اول با یه مأموریت آموزشی شروع می‌شه که چهار تا سرباز تازه‌کار داری و باید با چند تا Sectoid (دشمنای کوچولو و مزاحم) بجنگی. اما همین مأموریت ساده، پایه‌گذار یه حماسه عظیم می‌شه. کم‌کم با دشمنای جدید مثل Thin Man، Muton و حتی Ethereal روبرو می‌شی که هر کدوم استراتژی خاص خودشون رو دارن.

یکی از بهترین بخش‌های داستان بازی ایکس کام 1، سیستم Permadeath هست. یعنی اگه سربازت بمیره، دیگه برنمی‌گرده. من خودم یه بار یه سرباز اسنایپر داشتم به اسم “سرهنگ رضایی” که ۵۰ تا کیل داشت و تو یه مأموریت احمقانه به خاطر یه تصمیم اشتباه از دستش دادم. هنوزم یادم میاد چقدر دلم گرفت. این حس از دست دادن، بازی ایکس کام 1 رو از یه بازی معمولی به یه تجربه شخصی تبدیل می‌کنه.

جهان بازی ایکس کام 1 هم خیلی خوب طراحی شده. می‌تونی تو نقشه جهانی ببینی کدوم کشورها دارن تسلیم می‌شن، کدوم‌ها هنوز مقاومت می‌کنن. اگه یه کشور کاملاً سقوط کنه، دیگه نمی‌تونی ازش پشتیبانی بگیری و این روی بودجه و تجهیزاتت تأثیر مستقیم داره. این سیستم باعث می‌شه هر تصمیم تو بازی ایکس کام 1 وزن واقعی داشته باشه.

داستان بازی ایکس کام 1 چند تا پایان مختلف داره که بسته به عملکردت تعیین می‌شه. پایان اصلی بازی ایکس کام 1 فوق‌العاده‌ست و حس حماسی بودن رو بهت می‌ده، ولی رسیدن بهش کار آسونی نیست. باید تحقیقاتی رو اولویت‌بندی کنی، مأموریت‌های UFO رو انجام بدی و از همه مهم‌تر، سربازات رو زنده نگه داری.

بخش دوم: گیم‌پلی و مکانیک‌های اصلی بازی ایکس کام 1

حالا بریم سراغ بخش اصلی که همه منتظرشن: گیم‌پلی بازی ایکس کام 1. اینجا جاییه که این بازی می‌درخشه. گیم‌پلی بازی ایکس کام 1 به دو بخش اصلی تقسیم می‌شه: مدیریت پایگاه (Geoscape) و نبردهای تاکتیکی (BattleScape).

تو بخش مدیریت پایگاه بازی ایکس کام 1، مثل یه مدیرعامل نظامی عمل می‌کنی. باید:

• تحقیقات علمی انجام بدی (مثل کالبدشکافی بیگانگان)
• تجهیزات جدید بسازی (از لیزر تا پلاسما)
• پایگاهت رو گسترش بدی (اتاق‌های جدید،و…)
• سربازها رو استخدام و آموزش بدی
• به درخواست کشورهای مختلف رسیدگی کنی

این بخش از بازی ایکس کام 1 خیلی اعتیادآوره چون هر تصمیمی که می‌گیری، تو مأموریت‌های بعدی خودش رو نشون می‌ده. مثلاً اگه تحقیق روی زره رو اولویت بدی، سربازات شانس زنده موندن بیشتری دارن.

اما بخش اصلی هیجان بازی ایکس کام 1، نبردهای نوبتیه. تو هر مأموریت، معمولاً ۴ تا ۶ سرباز داری که باید تو محیط‌های مختلف (شهر، جنگل، UFO و…) با دشمنا بجنگی. سیستم Cover تو بازی ایکس کام 1 فوق‌العاده‌ست. هر سرباز می‌تونه پشت موانع پنهان بشه و شانس اصابت گلوله دشمن کم بشه.

سربازها تو بازی ایکس کام 1 چهار کلاس اصلی دارن:

1. Assault: متخصص نزدیک‌جنگی با شاتگان
2. Sniper: تک‌تیرانداز با دقت بالا
3. Heavy: متخصص راکت و انفجار
4. Support: پزشک و پشتیبانی تیمی

هر کلاس تو بازی ایکس کام 1 درخت مهارت خاص خودش رو داره و با هر ارتقا، انتخاب‌های استراتژیک بیشتری بهت می‌ده. مثلاً اسنایپر می‌تونه Headshot بزنه یا Support می‌تونه Smoke Grenade بندازه تا تیم رو نجات بده.

سیستم درصد شانس تو بازی ایکس کام 1 هم معروفه. یه شات با ۹۹٪ شانس موفقیت داری؟ احتمالاً miss می‌کنی! این سیستم باعث شده خیلی از بازیکنا عصبانی بشن، ولی در عین حال هیجان بازی رو چند برابر می‌کنه. چون هیچ‌وقت نمی‌تونی مطمئن باشی.

مأموریت‌های بازی ایکس کام 1 تنوع خوبی دارن: از نجات گروگان گرفته تا خنثی کردن بمب و نابودی UFO. هر مأموریت نقشه تصادفی داره، پس تکراری نمی‌شه. البته تو بازی ایکس کام 1، گاهی نقشه‌ها خیلی سخت می‌شن و ممکنه کل تیم رو تو یه نوبت از دست بدی.

بخش سوم: گرافیک، صدا و تجربه بصری در بازی ایکس کام 1

بازی ایکس کام 1 سال ۲۰۱۲ منتشر شد، پس انتظار گرافیک نسل نهمی نداشته باش. اما چیزی که مهمه، اینه که گرافیک بازی ایکس کام 1 هنوزم تمیزه و کارش رو راه می‌ندازه. مدل‌سازی شخصیت‌ها، انیمیشن‌ها و افکت‌های انفجار همگی با کیفیتن.

طراحی دشمنا تو بازی ایکس کام 1 عالیه. هر بیگانه ظاهر و رفتار خاص خودش رو داره. مثلاً Chryssalid که مثل عنکبوت می‌پره روت و اگه بمیره، زامبی می‌کنه آدمو! یا Thin Man که با کت و شلوار شیک میاد ولی سم پرت می‌کنه.

صداگذاری بازی ایکس کام 1 هم حرف نداره. دیالوگ‌های سربازا تو مأموریت‌ها خیلی طبیعی و گاهی خنده‌دارن. مثلاً وقتی یه سرباز می‌گه “این دیگه زیادیه!” وقتی با Berserker روبرو می‌شه. موسیقی متن هم حماسی و پر از تنشه، مخصوصاً تو مأموریت‌های UFO.

رابط کاربری بازی ایکس کام 1 خیلی کاربرپسنده. همه چیز سر جاشه و به راحتی می‌تونی اطلاعات رو ببینی. تنها مشکلی که دارم، گاهی دوربین تو نبردها گیر می‌کنه و زاویه دیدت رو خراب می‌کنه.

بخش چهارم: چالش‌ها، مشکلات و نکات منفی بازی ایکس کام 1

هر بازی خوبی هم مشکلات خودش رو داره. بازی ایکس کام 1 هم استثنا نیست. بزرگ‌ترین مشکل بازی ایکس کام 1، سختی بیش از حدش تو برخی مواقعه. مخصوصاً تو درجه Ironman که نمی‌تونی سیو کنی و اگه اشتباه کنی، باید از اول شروع کنی.

سیستم RNG (تصادفی) تو بازی ایکس کام 1 گاهی واقعاً اعصاب‌خردکنه. یه شات با ۸۰٪ شانس miss می‌کنه و کل استراتژی‌ات به هم می‌ریزه. خیلی از بازیکنا به خاطر همین سیستم، بازی رو ول کردن.

مشکل دیگه بازی ایکس کام 1، کمبود تنوع تو مأموریت‌های آخر بازیه. بعد از یه مدت، همه مأموریت‌ها شبیه هم می‌شن و فقط دشمنا قوی‌تر می‌شن. DLCهای بازی ایکس کام 1 مثل Enemy Within این مشکل رو تا حدی حل کردن، ولی بازم کامل نیست.

بارگذاری‌های طولانی تو بازی ایکس کام 1 هم آزاردهنده‌ست، مخصوصاً تو کنسول‌های قدیمی. و گاهی باگ‌هایی پیش میاد که سربازت پشت دیوار گیر می‌کنه یا دشمنا حرکت نمی‌کنن.

نقد کوتاه

بازی ایکس کام 1 یه شاهکار استراتژی نوبتیه که هنوزم بعد از سال‌ها ارزش بازی کردن داره. نقاط قوت: گیم‌پلی عمیق، داستان احساسی، چالش بالا. نقاط ضعف: سختی زیاد، RNG آزاردهنده، تنوع کم تو مراحل آخر. امتیاز نهایی: ۹ از ۱۰.

جمع‌بندی

خب دوستان، رسیدیم به آخر خط. بازی ایکس کام 1 نه تنها یه بازیه، بلکه یه تجربه‌ست. تجربه‌ای که بهت یاد می‌ده چطور تو بدترین شرایط تصمیم بگیری، چطور با از دست دادن کنار بیای و چطور یه تیم رو مدیریت کنی. اگه عاشق استراتژی نوبتی هستی، بازی ایکس کام 1 باید تو لیستت باشه.

حالا نوبت شماست! شما بازی ایکس کام 1 رو بازی کردید؟ بدترین لحظه‌تون تو بازی چی بود؟ کدوم سرباز رو هیچ‌وقت فراموش نمی‌کنید؟ تو کامنت‌ها برامون بنویسید، خیلی دوست دارم بدونم!

لیست بهترین آثار مشابه بازی ایکس کام 1

• ایکس‌کام ۲ (XCOM 2): دنباله مستقیم بازی ایکس کام 1 با گیم‌پلی بهبودیافته، دشمنای جدید و داستان جذاب‌تر. حتماً امتحانش کن.
• فینیکس پوینت (Phoenix Point): ساخته شده توسط خالق اصلی سری X-COM، با سیستم هدف‌گیری پیشرفته و انتخاب‌های اخلاقی.
• ماریو + ربیتز: اسپارکز آو هوپ (Mario + Rabbids: Sparks of Hope): نسخه کارتونی و سرگرم‌کننده بازی ایکس کام 1 با شخصیت‌های نینتندو.
• بازی گیرز تکتیک (Gears Tactics): ترکیب اکشن بازی Gears of War با مکانیک‌های نوبتی شبیه بازی ایکس کام 1.
• بتل‌تک (Battletech): استراتژی نوبتی با ربات‌های غول‌پیکر و مدیریت عمیق تیم، برای عاشقای مکانیک‌های پیچیده.