نویسنده : نام انگلیسی: Glorious
نام فارسی: فیلم باشکوه
محصول: ۲۰۲۲ – ایالات متحده
ژانر: هیجان‌انگیز، رازآلود
امتیاز: ۲.۵ از ۴ – 〇◐⬤⬤
مصطفی ملکی
آثار بسیاری در تاریخ سینما وجود دارند که از قاتلین سریالی گفته‌اند. برخی از این آثار اقتباس‌های از اتفاقات تلخ واقعی هستند و برخی دیگر با الهام گرفتن از این رخدادها، داستان خودشان را روایت می‌کنند.
بسیاری از مخاطبان سینما از طریق همین آثار با قاتلین سریالی مخفوف در سرتاسر دنیا آشنا شده‌اند. اما فون‌تریه در فیلم آخر خود، «خانه‌ای که جک ساخت»، سعی کرد از زاویه‌ای جدید به این درون‌مایه ورود کند.
البته فون‌تریه در فیلم باشکوه به‌نوعی زندگی دوران حرفه‌ای خود را به‌تصویر کشید و جک از نظر او یک کاراکتر مجزا یا یک قاتل سریالی محض نبود. حال خانم «ربکا مک‌کندی» در اثر جدید خود سعی دارد کمی آن‌سوتر از فون‌تریه به درون ذهن چنین کاراکتری برود.
فیلم باشکوه یک کاراکتر دارد و نام او «وس» است. مک‌کندی روایت را با سرگردانی وس میان جاده‌ای جنگلی آغاز می‌کند و او را به اتراق‌گاهی میان جاده می‌رساند. وس با همان درگیری ذهنی و عروسکی که روی داشبورد دارد، به زنی مرموز برمی‌خورد و پس از این‌سو و آن‌سو کردن نتیجه میگیرد که شب را آنجا بماند.
او همه‌ی وسایلی که در صندلی عقب ماشین دارد به آتش می‌کشد و شب را با مستی می‌گذراند. مخاطب در این حین با کدهایی از تصویر یک زن همراه می‌شود و حدس می‌زند وس زندگی را باخته و گویی دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد. حس فقدان همان چیزی است که مخاطب از وس تفسیر می‌کند. مک‌کندی هم مزاحم این برقراری ارتباط میان وس و مخاطب نمی‌شود.
مک‌کندی کاراکتر خود را کم‌کم به درون برزخی که می‌خواهد می‌فرستد. وس با نقاشی عجیب‌و‌غریبی از یک الهه‌مانند روی دیوار توالت عمومی رو‌به‌رو می‌شود. از این صحنه به‌بعد صدایی مرموز از توالت کناری او را مورد خطاب قرار می‌دهد. رازآلودگی فیلم دیگر مخاطب را فرا میگیرد. باز هم مک‌کندی مانعی مقابل تفسیرهای مختلف مخاطب قرار نمی‌دهد.
وس کیست؟ چه بلایی سر معشوقه‌ای که دائم عکس‌اش در جیب وس قرار دارد آمده است؟ این صدا چیست یا کیست؟ مک‌کندی به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد، اما با لحن خود. در سینما همین گوناگونی لحن‌ها است که یک فیلم‌ساز را مجزا از دیگران می‌کند.
باید گفت که مک‌کندی در ایجاد این لحن موفق عمل کرده است. او وس را همچون یک انسان معمولی به‌تصویر می‌کشد که درگیر موضوعی ماورائی شده است و گویی در یک لوپ زمانی و مکانی گرفتار آمده است.
اما به مرور این لوپ جای خود را به تجسم مفاهیمی می‌دهد که همیشه همراه ما هستند؛ عشق، نفرت، نیستی و در نهایت پوچی. فیلم باشکوه خانم مک‌کندی دوزخی زمینی برای قاتلی سریالی است. او وس را همچون کالبدی بی‌آزار و شکست‌خورده به ورطه‌ی نابودی خود می‌کشاند.
فیلم باشکوه همه‌ی درونیات ذهن یک قاتل بی‌رحم است که پس از کشتار زن‌ها از آخرین التماس‌های آن‌ها عکس می‌گرفته. تصویری که او در دست دارد آخرین زنی است که وس واقعاً عاشق او شده است.
اما مگر می‌شود این ذهن بیمار درکی از تفاوت میان عشق و نفرت داشته باشد؟ مک‌کندی بی‌آنکه مخاطب نیاز به پیش‌داستانی از وس داشته باشد، کاراکترش را درون این برزخ قرار می‌دهد.
وس اکنون در برابر مکافات عمل خود قرار میگیرد و در توهمی از افتخار و نجات دادن زمین، به درون نیستی ذهن خود و دوزخ این پوچی گرفتار پرتاب می‌شود. فیلم باشکوه نیز در باب یک قاتل سریالی بود اما با ذکاوت کارگردان و قدرت او در ایجاد فضایی سوررئال و دهشتناک برای یک قسی‌القلب تبدیل به اثری تکان‌دهنده و زیبا شده است. خانم مک‌کندی هنوز در ابتدای راه فیلم‌سازی خود قرار دارد و ما را به ادامه‌ی این مسیر امیدوار می‌کند.
