نام انگلیسی: The Teachers’ Lounge
نام فارسی: فیلم اتاق دبیران
محصول: ۲۰۲۳ – کشور آلمان
ژانر: درام
امتیاز: ۱.۵ از ۴ – 〇〇◐⬤
مصطفی ملکی
روایت جدید آقای چاتاک در سردرگمی و بلاتکلیفی چیزی کم از آثار گذشتهی این کارگردان ندارد. آقای چاتاک در فیلم اتاق دبیران سعی دارد کاراکتری با نام «کارلا» را که بهتازگی به یک مجموعهی آموزشی اضافه شده شخصیت اصلی داستان خود قرار دهد. او برای درگیر کردن مخاطب با زندگی درون مدرسهی کارلا گرهی را در روایت ایجاد میکند و آن هم دزدی از کیف و جیب برخی دبیران و دانشآموزان است.
چاتاک ابتدا سعی دارد مخاطب را با نحوهی تدریس کارلا آشنا کند و پس از گذری سریع بر دانشآموزان بدون فوت وقت گزارهی اصلی را بسط میدهد. طی جلسهای که کارلا و مدیر مدرسه با نمایندهی دانشآموزان دارند این درخواست از سوی مدیر مطرح میشود که این دو نماینده نام دانشآموزان مشکوک را بر زبان بیاورند.
نمایندهی دختر زبان فرو میبندد و نمایندهی پسر با چشم برخی نامها را از روی کاغذ به مسئولین مدرسه نشان میدهد. آقای چاتاک چون فکر کرده که کارلا شخصیت اصلی ماجراست، همهچیز هم باید در کلاس او رخ دهد. بههمین سبب کلاس برای لحظاتی تعطیل میشود و دانشآموزان مشکوک بازخواست میشوند. حال به شخصیتپردازی کارلا میرسیم.
در این کاراکتر زنی اصالتاً لهستانی را شاهد هستیم که سعی دارد خود را کاملاً آلمانی جلوه دهد. او دچار استرس و اضطرابی دائمی است و اینکه بهعنوان معلم دورهی ابتدایی مشغول به کار شده جای بسی سوال است (آن هم در سیستم آموزشی بسیار دقیقی که کارگردان سعی دارد در چشم مخاطب فرو کند).
آیت دوست دارید درمورد فیلم های درام مدرسهای دیگر بدانید؟ نقد فیلم درس عبرت | Lesson Learned 2024
کارلای پر اضطراب از یک سو خودش همهی آتشها را روشن میکند و از سوی دیگر سعی دارد جلوی ضررها را بگیرد. کارلا هم دوربین لپتاپ را روشن میگذارد تا فرد سارق را گیر بیندازد و از آنسو بهدنبال آن فرد میرود تا شرایط را برای او توضیح دهد. این دوگانگی همان چیزی است که آقای چاتاک تمام تلاش خود را برای بازنماییاش بهکار بسته است.
این کارگردان سردرگم دائم سعی دارد نگاه لرزان و بهدور از هر اطمینان کارلا را در چشم مخاطب فرو کند. اما اینکه قصد دارد با این تأکید چه گلی به سر روایت خود بزند، شاید برای خودش هم حل نشده باشد.
اما زیرکی این کارگردان نسبت به آثار قبلی در این است که دست روی مواردی گذاشته که سانتیمانتالهای اروپایی را وادار به تماشای اثرش کند؛ تنوع نژادی، گوناگونی فرهنگی و مذهبی و در نهایت با چند سکانس اضافی از دختری که میان دانشآموزان روسری به سر دارد و هیچ کنش معناداری در روایت انجام نمیدهد، پدر و مادری که با همان نگاه طلبکارانهی «ما چون مهاجریم، شما به ما مشکوک شدهاید» و در نهایت دبیرانی که یک گوشه میایستند و به کارلا طعنه میزنند.
آقای چاتاک در فقر روایت خود برد خوبی را برای دیده شدن کرده است. در روایت او کارلای مراقب همهچیز، اما مضطرب، در کیسهی زبالهی توالت عمومی مدرسه نفس تازه میکند، اسکار تبدیل به کودک عصیانگر میشود و در نهایت همهی معلمان مدرسه در این سیستم آموزشی کاملاً باز تبدیل به سوداگران فرهنگی میشوند.
آنچه در فیلم اتاق دبیران بیش از هر چیزی آزاردهنده است، کپی کارگردان از دوربین خانم «لورا وندل» در فیلم «محوطهی بازی» است. آقای چاتاک سعی دارد همانند فیلم محوطهی بازی فیلم اتاق دبیران را درون حصارهای مدرسه به سرانجام برساند. اما تفاوت در کجاست؟ شاید برای توجیه ضعف فیلم اتاق دبیران در پرداخت کاراکترهای نوجوان و بزرگسال اینگونه بگویند که فیلم اتاق دبیران خانم وندل تککاراکتری بود و فقط از زاویهدید نورا جهان پیرامون را مینگریست.
اما دوربین آقای چاتاک در حال تصویر کردن چه چیزی است؟ دوربین او کمی بالاتر آمده و از نگاه کارلا قرار است مناسبات پیرامونی را تصویر کند، اما این دوربینی که زاویهدید بیشتری دارد، بهجای صادق بودن با مخاطب و ترکیب اضطراب و عدم توانایی کارلا، سعی کرده برای خریدن نگاه برخی افراد و جنبشهای خاص کمی هم هرز برود. نتیجهی این سرککشیدنهای مضحک اثریست که همچون فرنکنشتاین فقط کالبد دارد و قرار نیست از این شرحهشرحهها کلی واحد و زیبا را مقابل چشم مخاطب قرار دهد.