نام انگلیسی: فیلم Americana
نام فارسی: فیلم آمریکانا (هرآنچه که مربوط به تاریخ و مردم آمریکا باشد)
محصول: ۲۰۲۵ – کشور آمریکا
ژانر: کمدی، هیجان انگیز، نئووسترن، نوآر
ردهی سنی: ۱۵+
امتیاز: ۳.۵ از ۴
مصطفی ملکی
«تونی توست» در اولین تجربهی کارگردانی خود مسیری را انتخاب کرده که ابررسانههای ووکیست غربی بهانههای بسیار زیادی برای حمله به آن دارند. شاید اولین انتخاب «سیدنی سویینی» موطلایی باشد که پس از تبلیغات پر سروصدای شلوارهای جین یک شرکت آمریکایی مورد هجمهی بیقوارههای ووکیست قرار گرفت.
دومین بهانه غرقشدن در تاریخ وسترن و خود ایالات متحده و تقابل کوچکنندگان (دوستان بین Immigrant و settler در زبان انگلیسی تفاوت بسیاری وجود دارد. ووکیستها بهاشتباه اروپاییهای کوچکننده به زمینهای بکر آمریکایی را درون کلمهی Immigrant خلاصه میکنند تا بهراحتی بتوانند از اقدامات حیوانی بسیاری از پناهندگان دفاع کنند.
Settler به کوچکنندگانی گفته میشود که برای ساخت جامعهای جدید به منطقهای بکر ورود میکنند. اما Immigrant بهمعنای مهاجرت از جامعهای است که فرد مهاجر مجبور به جدا شدن از آن شده و قرار است در جامعهی پایداری دیگر به زندگی خود ادامه دهد.) و مردمان بومی است.
آقای توست در همان ابتدای فیلم آمریکانا نشان میدهد که روایتی کمدی-ابزورد در برابر مخاطب قرار دارد که با هوشمندی گاهی وارد نوآری اغواگرانه شده و گاه همچون نئووسترنی بر بستر جامعهی مدرن خود را به تقابلهای سنتی در غرب وحشی میرساند.
کاراکترها در فیلم آمریکانا همهاشان چیزی جز مردمانی عادی نیستند که درگیر تروماها و ترسهای اجتماعی هستند و هر کدام به بهانهای سعی دارند از انزوای ناخواستهاشان خارج شوند. به کاراکتر «کلوین» دقت کنید که امضای بیشتر قابهاست؛ پسرکی که در نتیجهی دافعهی عاطفی از سوی مادر خود را تناسخیافتهی یکی از بومیان آمریکایی میپندارد و بهنوعی عملاً از زیست روزمرهی یک کودک عادی خارج شده است.
داستان هم با این کاراکتر آغاز میشود و در ۵ پرده مخاطب را از طریق زاویهدیدهای مختلف با دنیای پیرامون کلوین آشنا میکند.
آقای توست در فیلم آمریکانا بهخوبی ثابت میکند که چگونه میتواند روایتی را از ژانری به ژانر دیگر بکشاند و بدون سکتههای روایی بار دیگر به مسیر اصلی بازگردد. بهطور مثال بازی او با کاراکتر «پنی جو» را مشاهده کنید که چگونه او را دائم بین زن اغواگر نوآرها و دخترک مظلوم و نیازمند کمک در سینمای وسترن جابهجا میکند.
همین اتفاق برای کاراکتر «مندی» نیز میافتد. در مقابل کاراکترها مرد داستان نیز در برابر این تغییرات منعطف هستند و همین باعث میشود مخاطب پردهبهپرده این روایت جذاب را در ساختار کمدی-ابزورد از نظر بگذراند.
اما این را فراموش نکنیم که در میان همهی این بازیهای جذاب ژانری با روایت کمدی-ابزوردی مواجه هستیم که کارگردان ابتدا نقطهی شروع همهی اتفاقات را بهجای دقیقهی ۲۵ در افتتاحیه میآورد و سپس وارد دلایل این رخداد در روز قبل و پسآمدهای آن در روزهای پیش رو میشود.
بهنوعی این بازی زیبا با کلیشههای کلاسیک روایتپردازی یکی دیگر از جذابیتهای اثر است که باعث تمرکز بیشتر مخاطب روی سیر رخدادها و اتفاقات میشود. در پایان باید گفت که بازی تکتک بازیگران انتخابی این اثر بار دیگر این را ثابت میکند که انتخاب بازیگر مناسب برای کاراکترهای شخصیتپردازیشده یکی از ارکان مهم موفقیت یک اثر است.