نویسنده : نام انگلیسی: Disclaimer
نام فارسی: سریال سلب مسئولیت
محصول: ۲۰۲۴ – استرالیا، ایالات متحده، مکزیک
ژانر: درام، هیجان‌انگیز
رده‌ی سنی: ۱۶+
امتیاز: ۴ از ۴
مصطفی ملکی
«آلفونسو کوآرون» یکی از رئوس مثلث مکزیکی سینمای هالیوود طی دو دهه‌ی اخیر بوده است. او به‌سبک برخی از فیلمسازان سینمایی سعی کرده در روایت جدید خود اثری بلند را تبدیل به یک مینی‌سریال هفت قسمتی کند. سریال سلب مسئولیت که اقتباسی از رمان سال ۲۰۱۵ «رنه نایت» است، مخاطب را وارد فضایی دوسویه در باب دو خانواده‌ی سه‌نفره می‌کند.
اما این روایت قرار نیست دو خانواده را در بطن رخدادهایی همزمان قرار دهد. مخاطب ابتدا وارد زندگی موفق کاترین به‌عنوان یک مستندساز می‌شود و سپس دنیای منزوی و خاک‌خورده‌ی استیفن را به‌عنوان یک معلم ابتدایی و تنها عضو باقی‌مانده از خانواده‌ای سه نفره از نظر می‌گذراند.
آقای کوآرون تا قبل از قسمت ششم مخاطب را درگیر دنیایی برزخ‌گونه می‌کند که در هر سوی آن چاره‌ای جز قضاوتی تند علیه کاترین ندارد. او در دام انتقامی گیر افتاده که نانسی ترتیب داده است؛ انتقام مادری که می‌دانسته پسرش چه می‌کرده و می‌کند، اما انتقام مرگ او از زنی اغواگر که عکس‌های برهنه‌اش در کوله‌پشتی پسرش قرار داشته اولویت دارد.
سریال سلب مسئولیت آقای کوآرون تا قبل از دو قسمت گره‌گشایی پایانی خط سیری از جنس انتقام دارد. اما کارگردان در آن بین نشانه‌هایی را قرار داده که مخاطب برای لحظاتی نسبت به اتفاقات دچار شک و تردید شود. یکی از آن نشانه‌ها اضطراب و انزوای دائمی نیکلاس ۲۵ ساله در زمان حال است که گویی بخشی از آن گذشته در ذهن او دچار خلأ شده و همین باعث سردرگمی او در ایجاد رابطه با مادر شده است.
حتی این خلأ و این شکستگی در خط خاطرات گذشته‌ی نیکلاس را می‌توان از طریق میزانسن زیرکانه‌ی کارگردان در قسمت پنجم و هنگام اوردوز نیکلاس تشخیص داد؛ شکستگی پنجره که فرمی شبیه نقشه‌ی ایتالیا پیدا کرده است.
از سویی دیگر سریال سلب مسئولیت از دو منظر وارد مقوله‌ی روانکاوی شخصیت‌های کاترین و نیکلاس می‌شود؛ دو سوی یک تجاوز! آقای کوآرون ترومای حاصل از مشاهده‌ی این صحنه‌ی دردناک را از طریق تلاش ناخودآگاه ذهن نیکلاس برای پیدا کردن این خلأ که نمی‌داند چیست تصویر می‌کند. از سویی دیگر کاترین دچار سکوتی در نتیجه‌ی مرگ ناخواسته‌ی جاناتان می‌شود و همین سکوت و فراموشی خودخواسته روی ناخودآگاه روابط اجتماعی‌اش تأثیر می‌گذارد. اما آقای کوآرون دست از سر رابرت نیز برنمی‌دارد.
اما اصلی‌ترین چیزی که باعث می‌شود نام سریال سلب مسئولیت معنایی درون‌مایه‌ای پیدا کند روان‌پریشی و ضداجتماع بودن جاناتان و پوشش نانسی روی تمام این آشفتگی‌ها و در نتیجه ضعف استیفن برای مقابله با این لاپوشانی‌هاست. آقای کوآرون به‌هیچ‌وجه سعی ندارد آن رخدادی را که برای ساشا اتفاق افتاده تصویر کند و حتی برای لحظه‌ای نیز وارد گذشته‌ی قبل از سفر ایتالیا نمی‌شود.
در پایان سریال سلب مسئولیت نیز با استفاده از یک راوی بیرون از روایت فضا را در اختیار کاترین و نیکلاس در میان خانه‌ای که این‌بار برای اولین بار نور آفتاب به درون آن تابیده شده می‌گذارد.
