نویسنده : نام انگلیسی: Thirteen Lives
نام فارسی: فیلم ۱۳ زندگی
محصول: ۲۰۲۲ – بریتانیا
ژانر: درام، هیجان‌انگیز
امتیاز: ۳ از ۴ – 〇⬤⬤⬤
مصطفی ملکی
«ران هاورد» انگلیسی حتی در هیجان هم تأمل دارد. سری فیلم‌های «رمز داوینچی»، یا آثاری مانند «شتاب»، «ذهن زیبا» و «بید» نمونه‌هایی از آثار او در سینمای جریان اصلی و سرگرمی هستند. در هر کدام از این آثار موقعیت خلق می‌شود و کاراکترها بدون هیچ تعجیلی به آن‌ها واکنش نشان می‌دهند.
حال ممکن است این کاراکترها بازنمایی شخصیت‌هایی حقیقی در دنیای بیرون باشند یا کاراکترهای داستانی. گاهی این کنش و واکنش بین کاراکتر و رخدادها آن‌چنان همخوانی ندارد و برخی آثار هاوارد را تحت تأثیر قرار می‌دهند. حال او در جدیدترین اثر خود فیلم ۱۳ زندگی به‌سراغ یک رخداد واقعی رفته است و قصد دارد آن را روی پرده‌ی سینما بازنمایی کند.
در سال ۲۰۱۸ و هم‌زمان با برگزاری جام جهانی در روسیه خبری شوکه‌کننده از تایلند جهان و به‌خصوص علاقه‌مندان به فوتبال را تحت تأثیر قرار داد. ۱۳ نوجوان تایلندی در یکی از غارهای طبیعی شمال این کشور گرفتار شدند و عملیات نجات آن‌ها بیش از ۱۰ روز به‌طول انجامید.
حال ران هاوارد در جدیدترین اثر خود فیلم ۱۳ زندگی به بازنمایی این رخداد پرداخته است. بازنمایی رخدادهای واقعی در سینما کار بسیار سختی است. فراموش نکنیم که در حال صحبت از سینمای داستانی هستیم و نه مستند. برخی آثار مستند هم هستند که به‌نوعی با مصاحبه گرفتن از شخصیت‌های حقیقی بار دیگر آن رخداد را مرور می‌کنند و از زاویه‌های مختلف به آن می‌نگرند.
اما در سینمای داستانی، کارگردان همه‌ی این مصاحبه‌ها و بازدید از محل و گفت‌و‌گو با کارشناسان را در مرحله‌ی پیش‌تولید انجام می‌دهند. پس از آن اثر باید دارای دکوپاژی قدرتمند و شخصیت‌پردازی حساب‌شده باشد تا بتواند مخاطب را درگیر آن هیجان و تعلیق‌ها کند. ران هاوارد در اثر ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه‌ای خود کل این ماجرا بار دیگر و این‌بار دقیق و با کم‌ترین کاستی روی پرده برده است.
در ۲۳ ژوئن سال ۲۰۱۸ ۱۲ نوجوان به‌همراه مربی خود به درون غار «تام لوآنگ» رفتند. آن‌ها پس از تمرین فوتبال خود و قبل از رفتن به منزل‌های‌اشان برای تفریح به درون این غار محلی رفتند. اما هم‌زمان باران موسمی شروع به بارش می‌کند و از مسیل‌های اطراف آب را وارد این غار می‌کند.
در نتیجه آب در غار بالا می‌آید و این گروه ۱۳ نفره در ۴ کیلومتر آن‌سوی ورودی غار گرفتار می‌شوند. دو غواص انگلیسی با نام‌های «جان ولانتن» و «ریک استنتن» اولین نفرهایی هستند که تا این عمق پیش می‌روند و به این گروه می‌رسند. ران هاوارد دقیقاً از روی ناپدید شدن این گروه وارد داستان می‌شود و کل فیلم ۱۳ زندگی روایتی ساده و کامل از عملیات نجات است.
زمان فیلم ۱۳ زندگی ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه است. ممکن است برخی مخاطبان از زمان طولانی آن وحشت کنند و شاید با احتیاط بخواهند وارد روایت شوند. اما باید گفت فیلم ۱۳ زندگی پیش‌تولید بسیار قدرتمندی داشته است.
هیجان‌های کذب هالیوودی که ران هاوارد در آثار گذشته‌ی خود کم از آن‌ها نداشته است در این فیلم کاملاً محو هستند. ران هاوارد به‌خوبی می‌داند که خود روایت همه‌اش تعلیق و اضطراب و هیجان است.
تنها کاری که او در کنار این هیجان ذاتی انجام داده است انتخاب مناسب بازیگران کاراکترهای اصلی در فیلم است. «ویگو مورتنسن» و «کالین فارل» بسیار عالی در قامت آن دو غواص قهرمان ظاهر شده‌اند و حتی مکالمات‌اشان هم تحت تأثیر همین دو شخصیت حقیقی است.
فیلم ۱۳ زندگی روایتی کامل از رخدادی پر از استرس است و طی این زمان بلند همه‌ی آن فشارها و اضطراب‌ها را به‌خوبی تصویر کرده است. فیلم با اینکه بلند است، اما قدرت ایجازگویی خارق‌العاده‌ی ران هاوارد و ضربآهنگ ملایم آن مخاطب را وادار به همراهی با خود می‌کند.
اما ران هاوارد از فوتبال و انعکاس این رخداد روی آن چیزی نمی‌گوید. شاید اگر خرده‌روایت فوتبال و جام جهانی بیش از آن گزارش‌های منقطع بازی برزیل در برابر بلژیک بود می‌توانستیم فیلم ۱۳ زندگی را یک بازنمایی کامل از رخدادی واقعی به ذهن بسپاریم.
