نویسنده : هزینه‌های حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهر تهران، بخش قابل توجهی از مخارج روزمره دانشجویان و دانش‌آموزان را به خود اختصاص می‌دهد. تردد مستمر به مراکز آموزشی، نیازمند استفاده مکرر از سامانه مترو و اتوبوسرانی است که مجموع هزینه‌های آن در پایان هر ماه، به مبلغی چشمگیر بالغ می‌گردد. در همین راستا، شهرداری تهران با مشارکت بانک شهر ، تسهیلاتی ویژه تحت عنوان «کارت بلیت هوشمند دانشجویی و دانش‌آموزی» ارائه نموده است که به شکل مؤثری این هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
ماهیت و اهمیت کارت بلیت دانشجویی
کارت بلیت دانشجویی، یک کارت الکترونیکی یارانه‌ای است که به واسطه آن، تعرفه سفرهای درون‌شهری (مترو و اتوبوس) برای دانشجویان و دانش‌آموزان با تخفیف ویژه محاسبه می‌گردد. این کارت، محصول همکاری مستقیم میان شهرداری تهران و بانک شهر بوده و هدف آن، ارائه کمک‌هزینه حمل‌ونقل به قشر محصل جامعه است. در عمل، دارندگان این کارت می‌توانند با شارژ مبلغی معین، تعداد سفرهای بیشتری نسبت به کارت‌های بلیت عادی انجام دهند.
شرایط و واجدین شرایط دریافت کارت
دریافت این کارت منوط به احراز شرایط مشخصی است. متقاضیان باید جزو یکی از گروه‌های زیر باشند:
- دانشجویان: کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در تمام مقاطع (کاردانی تا دکتری) در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی معتبر (دولتی، آزاد، پیام‌نور، غیرانتفاعی و…) که محل تحصیل آن‌ها در محدوده شهر تهران یا شهرهای تحت پوشش سامانه قرار دارد.
- دانش‌آموزان: کلیه دانش‌آموزان شاغل به تحصیل در مدارس واقع در محدوده جغرافیایی مذکور.
مهم‌ترین مدرک هویتی-تحصیلی مورد نیاز، ارائه «کارت دانشجویی معتبر» یا «گواهی اشتغال به تحصیل» مربوط به سال تحصیلی جاری است. درخواست متقاضیانی که فارغ‌التحصیل شده‌اند یا در وضعیت مرخصی تحصیلی به سر می‌برند، تأیید نخواهد شد.
تشریح کامل مراحل ثبت‌نام آنلاین
فرآیند اولیه درخواست کارت به طور کامل به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه رسمی بلیت الکترونیک شهرداری تهران انجام می‌پذیرد. متقاضیان می‌بایست مراحل زیر را با دقت طی نمایند:
۱. مراجعه به سامانه و ایجاد حساب کاربری
متقاضی باید به وب‌سایت رسمی ثبت‌نام به نشانی register.eticket.tehran.ir مراجعه نماید. در صورت عدم وجود حساب کاربری، لازم است با استفاده از کد ملی و شماره تلفن همراه (که باید به نام شخص متقاضی باشد)، اقدام به ثبت‌نام و ایجاد حساب کاربری گردد.
۲. ثبت درخواست و تکمیل اطلاعات
پس از ورود به پنل کاربری، متقاضی باید گزینه «درخواست کارت بلیت» و سپس نوع کارت «ویژه دانشجویان» یا «ویژه دانش‌آموزان» را انتخاب کند. در این مرحله، تکمیل دقیق فرم‌های اطلاعات شخصی (شامل آدرس پستی و کد پستی ۱۰ رقمی) و اطلاعات تحصیلی (شامل نام دقیق مرکز آموزشی، مقطع، رشته و شماره دانشجویی) الزامی است.
۳. بارگذاری اسکن مدارک
این مرحله، حساس‌ترین بخش فرآیند بوده و نیازمند بارگذاری تصاویر واضح از مدارک زیر است:
- تصویر پرسنلی جدید (۳x۴ با پس‌زمینه سفید).
- اسکن واضح کارت ملی هوشمند.
- اسکن کارت دانشجویی معتبر (دارای تاریخ اعتبار) یا گواهی اشتغال به تحصیل رسمی با مهر و سربرگ مرکز آموزشی.
هرگونه نقص یا ناخوانا بودن مدارک، منجر به رد شدن درخواست خواهد شد.
۴. پرداخت هزینه و انتخاب نحوه تحویل
پس از تکمیل فرم‌ها، هزینه صدور کارت باید به صورت آنلاین پرداخت شود. این هزینه (در حال حاضر حدود ۲۳ هزار تومان) شامل هزینه صدور کارت فیزیکی و مبلغی به عنوان شارژ اولیه است. متقاضی می‌تواند یکی از دو روش زیر را برای دریافت کارت انتخاب نماید:
- ارسال با پست پیشتاز کارت به آدرس پستی ثبت‌شده ارسال می‌گردد.
- تحویل حضوری: انتخاب یکی از ایستگاه‌های متروی منتخب جهت دریافت حضوری کارت پس از آماده‌سازی.
پس از تکمیل پرداخت، کد رهگیری صادر شده و وضعیت درخواست از طریق پیامک اطلاع‌رسانی خواهد شد.
فعال‌سازی نهایی در شعب بانک شهر
یک نکته بسیار مهم که اغلب مورد غفلت قرار می‌گیرد، وضعیت کارت پس از دریافت فیزیکی آن است. کارت تحویل‌شده (چه از طریق پست و چه حضوری) در ابتدا فاقد تخفیف دانشجویی بوده و یک کارت بلیت عادی محسوب می‌شود.
برای اعمال تخفیف مصوب، دارنده کارت موظف است صرفاً یک نوبت، به همراه کارت بلیت جدید، کارت ملی و کارت دانشجویی معتبر خود، به یکی از شعب بانک شهر مراجعه نماید. پس از احراز هویت توسط متصدی بانک، کارت در سیستم فعال شده و از آن پس، تعرفه‌های حمل‌ونقل به صورت یارانه‌ای محاسبه خواهد شد.
نحوه شارژ مجدد و سقف اعتبار سالانه
استفاده و شارژ این کارت‌ها نیز دارای ضوابط مشخصی است:
- نحوه شارژ: کارت‌های دانشجویی قابلیت شارژ از طریق دستگاه‌های خودکار (TVM)، اپلیکیشن‌های موبایلی یا پایانه‌های فروشگاهی را ندارند. شارژ مجدد این کارت‌ها منحصراً به صورت حضوری و از طریق مراجعه به باجه‌های فروش بلیت (متصدی انسانی) در ایستگاه‌های مترو امکان‌پذیر است.
- سقف اعتبار: این کارت‌ها دارای سقف شارژ سالانه هستند. بر اساس اطلاعات مندرج در راهنمای وب‌سایت تکثیرکاران و طبق مصوبات جدید، این سقف سالانه به مبلغ ۴۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
دریافت کارت بلیت دانشجویی، یک راهکار بسیار مؤثر و قانونی برای مدیریت و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل دانشجویان و دانش‌آموزان در تهران است. اگرچه فرآیند ثبت‌نام آنلاین و فعال‌سازی حضوری آن مستلزم صرف زمان است، اما صرفه‌جویی مالی قابل توجهی که در طول یک سال تحصیلی به همراه دارد، اهمیت تهیه آن را توجیه می‌نماید.
