نویسنده : نام انگلیسی: Apollo 10½: A Space Age Childhood
نام فارسی: انیمیشن آپولو 10½ : کودکی در عصر فضا
محصول: ایالات متحده – ۲۰۲۲
امتیاز: ۳ از ۴ -〇⬤⬤⬤
«استن» پسری ده ساله است که به همراه پنج خواهر و برادر دیگرش با پدر و مادرشان در یکی از شهرهای نوساز حوالی هیوستون تگزاس زندگی می‌کنند. منطقه‌ی آنها از سازمان هوایی ناسا فاصله‌ی چندانی ندارد، آن هم در اواخر دهه‌ی ۱۹۶۰؛ درست زمانی که اولین انسان پا به کره‌ی ماه می‌گذارد.
از این روست که استن نیز به مانند تمامی مردم آن منطقه، یا بهتر است بگوییم آمریکا، در تب‌وتاب اکتشافات و اختراعات جدید فضایی است و با وجود پدری که در یکی از بخش‌های ناسا کار می‌کند تلاش می‌کند خود را هر چه بیشتر به این مأموریت به ظاهر غیرممکن نزدیک کند.
«ریچارد لینکلیتر» کارگردان، نویسنده و فیلم‌سازی که بیشتر ما او را به خاطر سه‌گانه‌ی عاشقانه‌‌اش «پیش از طلوع»(۱۹۹۵)، «پیش از غروب»(۲۰۰۵) و «پیش از نیمه‌شب»(۲۰۱۳) می‌شناسیم، در تجربه‌ی جدید خود باز هم به سراغ یک روایت انیمیشنی رفته است.
او در سال ۲۰۰۱ با انیمیشن بیداری زندگی و ۲۰۰۶ با «یک پوینده‌ی تاریک» به سراغ روایت‌هایی مالیخولیایی و معنادار از زندگی رفته بود و اما این بار بیش از آنکه بخواهد به فلسفه‌ی زندگی و ماهیت آن بپردازد، سعی کرده روایتی نوستالژیک را در برابر مخاطب خود قرار دهد.
البته که او هنوز هم لینکلیتر قدیمی است و شده حتی در پایان داستان‌اش هم با یک جمله آن معنای لازم را وارد انیمیشن آپولو 10½ می‌کند، اما آنچه از انیمیشن آپولو 10½ دیده می‌شود این است که او سفری نوستالژیک را به گذشته زده تا با ستایش آن کودکی خود را هم به یاد آورد.
اثر جدید او انیمیشن آپولو 10½ نیز به مانند دو انیمیشن قدیمی‌اش «روتوسکوپی» است و تصاویر شخصیت‌های آن همانقدر که آشنا هستند با این نمایش انیمیشنی به نوعی متفاوت هم دیده می‌شوند.
شاید هم لینکلیتر به همین دلیل روایت خود را به جای واقعی نشان دادن با روتوسکوپی به تصویر درآورده است، ما حتی سکانس‌های واقعی سخنرانی رئیس‌جمهور وقت آمریکا یا آن فیلم‌های سینمایی قدیمی را هم به صورت انیمیشنی می‌بینیم، زیرا که او می‌خواسته بیش از آنکه تصاویر ما را به عقب ببرند، این حال و هوا و آن حس زیبای گذشته برای ما تداعی شود. و البته که او توانسته این کار را هم به خوبی انجام دهد.
لینکلیتر یک قصه‌پرداز سینمایی است. این را ما در بیشتر فیلم‌های‌اش دیده‌ایم. درست است که در فیلم‌های او مکالمات شخصیت‌ها و دیالوگ‌ها بار معنایی بسیاری دارند، اما او همین دیالوگ‌های شخصیت‌های‌اش را با یک قصه همراه می‌کند و این قصه‌های او هستند که ما را مجذوب خود می‌کنند.
در انیمیشن آپولو 10½ : کودکی در عصر فضا نیز ما اگرچه با تداعی خاطرات مختلفی روبه‌رو هستیم، اما لینکلیتر همین خاطرات را از زبان راوی خود، استن، و با خانواده‌ای پرجمعیت همراه کرده است تا ما بتوانیم با آنها حس قرابت داشته باشیم.
انیمیشن آپولو 10½ این انیمیشن شاید در ابتدا به نظر برسد روایتی کاملاً آمریکایی دارد، اما واقعیت این است که تمام تجربیات کودکانه‌ای که استن و خواهر و برادرشان در دهه‌ی ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ داشتند را ما بچه‌های دهه‌ی پنجاه و شصت ایرانی نیز به نوع دیگری داشته‌ایم.
همان تعداد زیاد اعضای خانواده‌ها، همان بازی‌های دسته‌جمعی، همان شنیدن و خواندن آوازهای قدیمی، سوار ماشین شدن‌ها و گردش‌های یک روزه، تماشای تلویزیون دسته‌جمعی، مزاحم تلفنی‌‌شدن‌های شیطنت‌آمیز، حتی تنبیه‌های بدنی و اتفاقات درون مدرسه، رقصیدن‌ها، خندیدن‌ها، بازی‌ها، امیدها و آرزوها.
به همین علت است که اگرچه ما شاید با جزئیات آن نتوانیم ارتباطی خاص پیدا کنیم، اما همین تصاویر می‌تواند ما را هم به نوستالژی‌های قدیمی سوق دهد و دیدن این انیمیشن را لذت‌بخش کند.
انیمیشن آپولو 10½ : کودکی در عصر فضا در نیمه‌ی اول با خاطرات بازی می‌کند و در نیمه‌ی دوم‌اش است که با تمرکز به مأموریت آپولو سعی می‌کند با قرار دادن خط موازی داستان استن و اتفاقاتی که در واقعیت رخ داده این بار این داستان تکراری را به شکلی متفاوت به ما نشان دهد.
لینکلیتر از پس این کار برآمده و توانسته ما را با لذت در برابر داستان تخیلی اما جذاب خود بنشاند. صدای «جل بلیک»، به عنوان استن جوان و راوی، یکی دیگر از مزایای انیمیشن آپولو 10½ است که روایت را صمیمی‌تر کرده است. لینکلیتر در انیمیشن آپولو 10½ نوستالژیک خود نیز دست از انتقاد و به چالش کشیدن افکار و رفتارهای آدمی برنمی‌دارد.
نشان دادن مصاحبه‌های قدیمی‌ای که فرستادن انسان به ماه را به خاطر هزینه‌هایی که می‌توانست برای بهتر کردن زندگی مردم فقیر استفاده شود، اگرچه کوتاه و چند دقیقه‌ای است، اما حرف خود را می‌زند و نشان می‌دهد که این فیلم‌ساز کهنه‌کار هنوز هم به جزئیات روایت‌های‌اش توجه می‌کند.
